Управление воздушным движением
Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasi Oliy va O'rta Maxsus Ta'lim Vazirligi tomonidan nashr etilgan bo'lib, Toshkent Davlat Aviatsiya Institutida o'qitiladigan "Havo Harakatini Boshqarish" kursining leksiyalar to'plamidir. Kitobda havo harakatini boshqarish (HHB) xizmatining tashkil etilishi, tuzilishi, mutaxassislariga qo'yiladigan talablar, ularning ish tartibi va malakasini oshirish masalalari ko'rib chiqilgan. Shuningdek, dispetcherlarning ish grafiklari, brifinglar va tahlillar o'tkazish tartibi ham yoritilgan.
Asosiy mavzular
- HHB xizmatining vazifalari va tashkil etilishi: HHB xizmatining asosiy vazifalari, fuqaro aviatsiyasidagi o'rni, aerodromlar va havo yo'llarida harakatni tashkil etish, xavfsizlikni ta'minlash, parvozlarni rejalashtirish va boshqarish, favqulodda vaziyatlarda yordam ko'rsatish, parvoz rejimlarini nazorat qilish.
- HHB xizmatining tuzilishi: O'zbekistonda HHB xizmatining tashkiliy tuzilishi, markaziy va hududiy boshqaruv organlari, aeroportlardagi xizmatlar, ularning vazifalari va o'zaro aloqalari, dispetcherlik punktlarining turlari va ularning funksiyalari.
- HHB mutaxassislariga qo'yiladigan talablar: HHB dispetcherlari lavozimiga qo'yiladigan talablar (fuqarolik, yosh, ma'lumot, maxsus tayyorgarlik, sog'liq, psixologik sifatlar), malaka talablari, ishga qabul qilish va lavozimdan ozod qilish tartibi.
- HHB dispetcherlarini ishga qo'yish tartibi: HHB dispetcherlarini mustaqil ishga qo'yishdan oldin stajirovka o'tash tartibi, stajirovka muddati, dasturi, dispetcher-instruktorning vazifalari, malaka imtihonlari, ishga ruxsat berish tartibi.
- HHB dispetcherlarining malakasini oshirish: HHB dispetcherlarining malakasini oshirish tartibi, malaka komissiyalari, toifalar berish shartlari, malaka talablari, malaka imtihonlari.
- HHB dispetcherlarining ish tartibi: HHB dispetcherlarining ish vaqti, dam olish vaqti, ish grafiklari, ish smenasini tashkil etish, brifinglar o'tkazish tartibi, ishni tahlil qilish (razbor) tartibi.