Tупрокшунослик

Ushbu kitob tuproqshunoslik faniga oid ma'ruzalar matnidan iborat bo'lib, unda tuproqning fizik xossalari, genezisi, klassifikasiyasi va organik qismi kabi asosiy mavzular yoritilgan. Kitob O'zbekiston Respublikasi Oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi tomonidan Jizzax Politexnika institutida o'qitiladigan "Tuproqshunoslik" fani uchun mo'ljallangan.

Asosiy mavzular

Tuproqning fizik xossalari: Tuproqning umumiy fizik xossalari, zichligi (hajmiy massasi) va fizik-mexanik xossalari muhokama qilinadi. Fizik yetilganlik, parametr, solishtirma qarshilik, iloshimlik, cho'kish xossasi, bukish, umumiy kovaklik tushunchalari yoritilgan. Tuproqning mexanik tarkibi va strukturasi bilan bog'liqligi hamda suv-havo rejimi va o'simliklar rivojlanishidagi ahamiyati ko'rsatilgan.
Tuproqshunoslik fani va uning rivojlanish tarixi: Tuproqshunoslikning mustaqil fan sifatida shakllanishi, tabiatdagi ahamiyati, boshqa fundamental fanlar bilan aloqasi va O'zbekistonda rivojlanishi haqida ma'lumot beriladi. V.V. Dokuchaevning tuproq haqidagi ta'limoti va fanning rivojlanishiga qo'shgan hissalari yoritiladi.
Tuproq kolloidlari va singdirish qobiliyati: Tuproq kolloidlarining turlari, tarkibi, xossalari va tuzilishi, shuningdek, tuproqning singdirish qobiliyati va uning turlari (mexanik, biologik, kimyoviy, fizikaviy va fizik-kimyoviy) haqida tushunchalar beriladi.
Tuproq strukturasi va fizik xossalari: Tuproq strukturasining hosil bo'lishi, ahamiyati, buzilishi va tiklash yo'llari, shuningdek, tuproqning umumiy fizik va fizik-mexanik xossalari, jumladan, solishtirma og'irligi, hajmiy og'irligi, kovakligi, plastikligi, yopishqoqligi, bukishi, cho'kishi, qattiqligi, ilashimligi va solishtirma qarshiligi haqida ma'lumot beriladi.
Tuproq eritmasi va oksidlanish-qaytarilish jarayonlari: Tuproq eritmasini ajratib olish usullari, tarkibi, konsentratsiyasi, o'simliklar oziqlanishidagi ahamiyati, shuningdek, tuproqdagi oksidlanish va qaytarilish jarayonlarining mohiyati, sharoitlari va tuproq unumdorligiga ta'siri muhokama qilinadi.
Tuproqlarning klassifikasiyasi: Tuproqlarning klassifikasiya qilish zaruriyati, Dokuchaevgacha bo'lgan klassifikasiyalar, tuproqlar klassifikasiyasining ilmiy asoslari, asosiy taksonomik birliklar va nomenklatura masalalari ko'rib chiqiladi.
Tuproqning organik qismi: Tuproqdagi organik moddalarning manbai, turli organik va kimyoviy birikmalarning tuproqda parchalanishi, gumusning tarkibi va tuproqlarning gumus miqdoriga ko'ra guruhlarga ajratilishi masalalari yoritiladi.