Сиёсий ва ҳуқуқий таълимотлар тарихи

Ushbu o'quv qo'llanma "Siyosiy va huquqiy ta'limotlar tarixi" fanini o'rganishda talabalarga mustaqil ishlarni bajarishda yordam beradi. Unda fanning asosiy mavzulari, rejalar, tavsiya etiladigan adabiyotlar ro'yxati keltirilgan. Qo'llanma talabalarning fanni chuqur o'zlashtirishlari uchun metodik ko'rsatmalar beradi.

Asosiy mavzular

Qadimgi Sharq davlatlarida siyosiy-huquqiy ta'limotlar: Qadimgi Turonda siyosiy-huquqiy qarashlarning paydo bo'lishi, Zardushtiylik, Qadimgi Sharq davlatlarida siyosiy-huquqiy ta'limotlarning asosiy jihatlari
Qadimgi Misr, Qadimgi Sumer, Qadimgi Bobil va Qadimgi Eronda siyosiy-huquqiy qarashlar: Qadimgi Misrda siyosiy-huquqiy qarashlar, Qadimgi Shumer va Qadimgi Bobildagi siyosiy-huquqiy qarashlar, Qadimgi Erondagi siyosiy-huquqiy qarashlar
Qadimgi Turon siyosiy-huquqiy ta'limotlari: Qadimgi Turonda siyosiy-huquqiy ta'limotlar, Zardushtiylikning siyosiy-huquqiy mafkurasi, “Avesto”ning yaratilishi va ijtimoiy-siyosiy vaziyati
Qadimgi Hindiston siyosiy-huquqiy ta'limotlari: Veda va varnalar kelib chiqishi haqidagi ta'limot, Brahmanizmning siyosiy-huquqiy mafkurasi, Jaynizm, Buddizmning ijtimoiy-siyosiy va huquqiy g'oyalari
Qadimgi Xitoyda siyosiy va huquqiy fikrlar: Qadimgi Xitoyda siyosiy-huquqiy fikrlarning xususiyatlari, Daosizmning ijtimoiy-siyosiy va huquqiy fikrlari, Konfutsiyning siyosiy-huquqiy mafkurasi
Qadimgi Yunon siyosiy-huquqiy ta'limotlari (IX-VI asrlar): Gomer va Gesiod asarlarida qadimgi afsonalarning siyosiy-huquqiy interpritatsiyasi, Siyosiy-huquqiy qarashlarning etti donishmand asarlarida ratsionallashuvi
Qadimgi Yunon siyosiy-huquqiy ta'limoti (V-IV asrlar). Demokrit, Sofistlar, Suqrotning siyosiy huquqiy qarashlari: Demokritning ijtimoiy-siyosiy va huquqiy qarashlari, Sofistlarning siyosiy-huquqiy qarashlari, Suqrotning siyosiy-huquqiy ta'limoti
Aflotunning davlat va huquq haqidagi qarashlari: Aflotunning g'oyalar haqidagi ta'limoti, Aflotun siyosiy qarashlarida ideal davlat, Aflotun ta'limotida adolat va qonun tushunchalari
Arastuning siyosiy-huquqiy ta'limotlari: Arastuning jamoviy ta'limoti va uning ijodi, Arastu davlatlarning kelib chiqishi, mohiyati, tashkil etilishi va shakllari haqida, Arastuning huquq haqidagi ta'limoti
Ellinizm davridagi Qadimgi Yunon siyosiy-huquqiy ta'limoti (IV–II asrlar). Polibiyning siyosiy-huquqiy qarashlari: Epikur ta'limoti, Stoitsizm, Skeptitsizm, Polibiyning siyosiy-huquqiy qarashlari
Rim stoiklarining siyosiy-huquqiy qarashlari (Seneka, Epiktet, Mark Avreliy): Senekaning siyosiy-huquqiy qarashlari, Epiktetning siyosiy-huquqiy qarashlari, Mark Avreliyning siyosiy-huquqiy qarashlari
Avreliy Avgustinning ijtimoiy-siyosiy va huquqiy qarashlari: Insoniyat tarixining Xristiancha kontseptsiyasi, Davlat va cherkov munosabatlari, Avgustinning huquq haqidagi tasavvurlari
Foma Akvinskiyning davlat va huquq haqidagi ta'limoti: Aristotel ta'limotining katolik cherkovi dogmalarida o'z aksini topishi, Davlat to'g'risidagi xristian doktrinasining rivojlanishi, Foma Akvinskiyning qonun nazariyasi
Marsiliy Paduanskiyning siyosiy-huquqiy ta'limoti: Marsiliy Paduanskiyning davlat to'g'risidagi ta'limoti, Marsiliy Paduanskiyning qonunlar to'g'risidagi ta'limoti
Nikolo Makiavellining siyosiy ta'limoti: N.Makiavellining dunyoqarashi pozitsiyasi va siyosiy faoliyati, Siyosat haqidagi yangi fan, Siyosiy hukmronlik texnologiyasi
Jan Bodenning davlat va huquq haqidagi ta'limoti. Davlat suvereniteti nazariyasi: Jan Bodenning davlat haqidagi ta'limoti, Davlat suvereniteti masalalarining ishlab chiqilishi, Jan Bodenning huquq haqidagi ta'limoti
Tomas Morning “Utopiya” va Tommazo Kampanellaning “Quyosh shahri” asarlarida davlat va huquq masalalari: Tomas Morning “Utopiya” asarining yaratilish tarixi. Davlat va huquqning mohiyati haqidagi yangi fikrlar, Tommazo Kampanellaning sosial-siyosiy va huquqiy ideallari
Reformatsiyaning siyosiy va huquqiy g'oyalari: Reformatsiyaning vujudga kelish sabablari, asoslari, ijtimoiy-iqtisodiy va siyosiy mohiyati, Martin Lyuterning diniy ta'limoti, siyosiy-huquqiy qarashlari va faoliyati, Tomas Myunserning siyosiy dasturi
Islomdagi ikki yo'nalishning asosiy siyosiy tamoyillari: Islom dinining paydo bo'lishi va din, hokimiyat masalalariga yangicha yondashuv, Davlat va hokimiyat masalalari, Islomdagi ikki yo'nalishning asosiy siyosiy tamoyillari
O'rta asr musulmon faylasuflari asarlarida siyosiy-huquqiy g'oyalar: Sharq Uyg'onish davriga umumiy tavsif, Forobiyning davlat, huquq va hokimiyat haqidagi ta'limoti, Ibn Sinoning siyosiy-huquqiy qarashlari
Amir Temurning siyosiy-huquqiy qarashlari: Amir Temur davlat arbobi, Amir Temurning davlat va uni boshqarish haqidagi tuzuklart, Saltanat qoidalari; ularning bugungi kunda o'rganishning ahamiyati
Nizomulmulkning siyosiy-huquqiy qarashlari: Nizomulmulk yashagan davrga tavsif, Nizomulmulkning siyosiy qarashlari shakllanishiga ta'sir etgan omillar, “Siyosatnoma” asarida davlat va uni boshqarish masalalari
Gugo Grotsiining davlat va huquq haqidagi ta'limoti: G.Grotsiining hayoti va ijodi, Feodalizmdan kapitalizmga o'tish va yangi jamiyat e'lon qilish davrini yangicha huquqiy tushunishning nazariy asoslanishi
Benidikt Spinozaning siyosiy-huquqiy ta'limoti: B.Spinozaning hayoti va faoliyati, Tabiiy huquq nazariyasi, B.Spinozaning siyosiy ta'limoti
Tomas Gobbsning siyosiy-huquqiy ta'limoti: Tabiiy huquq haqidagi qarashlar, T.Gobbsning tabiiy holat haqidagi qarashlari, Davlatning vujudga kelishi, shakllari va funktsiyalari
Jon Lokkning davlat va huquq haqidagi ta'limoti: Jon Lokkning siyosiy faoliyati, Ilk burjua liberalizm g'oyalari, Jon Lokkning davlat haqidagi ta'limoti
XVII-XVIII asrlarda Germaniyada tabiiy-huquqiy nazariyalar: Samuel Pufendorfning siyosiy va huquqiy qarashlari, Xristian Tomaziining siyosiy va huquqiy qarashlari, Xristian Volfning siyosiy va huquqiy qarashlari
Volterning siyosiy va huquqiy qarashlari: Volterning hayoti va ijodi, Volterning ijtimoiy-siyosiy qarashlari, “Hukmdor-faylasuf” (“taxtdagi donishmand”) kontseptsiyasi
Sh.L.Monteskening siyosiy-huquqiy ta'limotlari: Sh.L.Monteskening hayoti va faoliyati, Qonunlar nazariyasining ishlab chiqilishi, Sh.L.Monteskening hokimiyatlar bo'linishi nazariyasi
Jan Jak Russoning siyosiy-huquqiy ta'limotlari: J.-J.Russoning hayoti va faoliyati, J.-J.Russo bo'yicha jamoaviy shartnoma, Xalq suvereniteti kontseptsiyasi
XVIII asrda Italiyada siyosiy va huquqiy qarashlar: Dj.Vikoning ijtimoiy-siyosiy va huquqiy qarashlari, Ch.Bekkarianing siyosiy va huquqiy qarashlari. Jinoyat huquqi klassik nazariyasining asosiy g'oyalari
XVIII-XIX asrda Amerika Qo'shma Shtatlarida siyosiy va huquqiy ta'limotlar: Benjamin Franklin, Tomas Peyn va Tomas Jeffersonlarning siyosiy va huquqiy qarashlari, 1776 yilgi Mustaqillik Deklaratsiyasining asosiy g'oyalari
Immanuil Kantning huquq va davlat haqidagi ta'limoti: Nemis sotsializmi tizimida siyosiy-huquqiy g'oyalarning o'rni va roli, I.Kant ta'limotining falsafiy-dasturiy asoslari
G.V.F.Gegelning davlat va huquq haqidagi ta'limoti: Germaniyada siyosiy-huquqiy g'oyalarning o'rni va roli, Gegel falsafiy tizimining metodologiyasi, tuzilishi va shakli
XVIII asr oxiri – XIX asr Angliya liberalizmining siyosiy-huquqiy mafkurasi: Ieremiya Bentamning siyosiy va huquqiy qarashlari. Utilitarizm nazariyasi, J.S.Millning siyosiy-huquqiy qarashlari
XVIII asr oxiri – XIX asr birinchi yarmida Frantsiya liberalizmining siyosiy-huquqiy mafkurasi: Benjamen Konstanning siyosiy-huquqiy ta'limoti, Aleksis de Tokvilning siyosiy ta'limoti
XIX- XIX asrlarda Turkistonda siyosiy va huquqiy fikr: Turkistonda siyosiy-huquqiy qarashlarining asosiy jihatlari, Jadidchilik hoyalarning shakllanishiga ta'sir etgan omillar, Jadidlarning siyosiy-huquqiy g'oyalari
Sattorxon Abdug'afforning siyosiy-huquqiy qarashlari: Sattorxon Abdug'afforning hayoti va ijodi, Sattorxon Abdug'afforning siyosiy qarashlari shakllanishiga ta'sir etgan omillar
Ahmad Donishning siyosiy-huquqiy qarashlari: Axmad Donishning hayoti va ijodi, Axmad Donishning siyosiy qarashlari shakllanishiga ta'sir etgan omillar
Yangi davr siyosiy-huquqiy ta'limotlari: Yangi davr siyosiy-huquqiy ta'limotlarida parlamentchilik g'oyalari, Parlament: tushunchasi va mohiyati, Siyosiy-huquqiy ta'limotlarda parlamentni rivojlantirsh masalalari
Siyosiy-huquqiy ta'limotlarda demokratik davlat qurish g'oyalari va hozirgi zamon: Demokratik davlat to'g'risidagi g'oyalar tarixi, Siyosiy-huquqiy ta'limotlarda demokratiya, O'zbekistonda davlatni isloh qilish va demokratiya g'oyalari
Respublika boshqaruvi haqidagi g'oyalarning siyosiy-huquqiy ta'limotlarda tutgan o'rni: Respublika g'oyasining paydo bo'lishi va rivojlanishi, Siyosiy-huquqiy ta'limotlarda respublika g'oyasi, Sharq va g'arb mutafakkirlarining respublika doshqaruviga bergan ta'rifi
Siyosiy-huquqiy ta'limotlarda odil sudlov g'oyalari va hozirgi zamon sud-huquq islohotlari: Siyosiy-huquqiy ta'limotlarda sud hokimiyati, Sud hokimiyati va inson huquqi masalalari, Siyosiy-huquqiy ta'limotlarda odil sudlov g'oyalari