Biotexnologiya asoslari

Ushbu kitob biotexnologiya asoslariga bag'ishlangan bo'lib, unda O'zbekiston Respublikasi Oliy va O'rta Maxsus Ta'lim Vazirligi Andijon Davlat Universiteti talabalari uchun mo'ljallangan o'quv dasturi keltirilgan. Dastur biotexnologiyaning nazariy va amaliy asoslarini, gen injeneriyasi, ferment injeneriyasi, hujayra injeneriyasi kabi sohalarni qamrab oladi. Kitobda talabalarning bilimini baholash usullari, o'quv yuklamasi, mustaqil ish mavzulari va adabiyotlar ro'yxati ham keltirilgan. Shuningdek, oraliq va yakuniy baholash variantlari ham kitobga kiritilgan.

Asosiy mavzular

  • Kirish: Biotexnologiyaning ilmiy, tarbiyaviy va rivojlantiruvchi maqsadlari, talabalarning biotexnologiya sohasidan bilishi kerak bo'lgan asosiy tushunchalar va yo'nalishlar.
  • Ferment injenerligi: Fermentlarni olish texnologiyasi, biospetsifik xromatografiya, biospetsifik sorbentlar va ularning olinish usullari, texnologik jarayonlar.
  • Fermentlarni immobillash: Immobillangan fermentlar, immobillashning fizik va kimyoviy usullari, tashuvchi turlari va ularning xususiyatlari.
  • Fermentlar yordamida texnologik jarayonlar: Amaliy enzimologiya yutuqlari, glyukoza-fruktozali shinni olish, aminokislotalar ratsemizatsiyasi, laktozasiz sut olish, kraxmal va tsellyulozani parchalash texnologiyalari.
  • Gen injenerligi. Mikroorganizmlar gen injenerligi: Organizm (in vivo) gen injenerligi, genlar tuzilishi va ekspressiyaning boshqarilishi, transpozonlar, plazmidalar.
  • Organizmdan tashqarida gen injenerligi: Gen injenerligi fermentlari, restriktazalar, DNK-polimerazalar, RNK asosida komplementar DNK polimerlarini sintez qilish mexanizmi, vektorlar.
  • Oʻsimlik gen injenerligi: Koronali genlar, Agrobakter tumifatsiens bakteriyasi, Ti-plazmida, Opinlar va nopalin, Protoplastlar va ularning birlashishi, Transgen oʻsimliklar.
  • Hayvon gen injenerligi: Hayvon hujayralarining oʻziga xos markerlari, hayvon hujayralari transformatsiyasi, Viruslar DNKsi asosida yaratilgan viruslar, Transgen hayvonlar.
  • Hujayra injenerligi: Mikroorganizm biokimeviy foalliklarini boshqarish yoʻllari, Mikroorganizmni oʻstirish, Superprodutsent shtammlar, Immobilangan mikroorganizmlar ishtirokida biotexnologik jarayonlar.
  • Oʻsimlik hujayralari injenerligi: Hujayra kulturalari, oʻsumlik boshlang'ich toʻqima hujayralari, yuksak oʻsimliklarni somatik usulda gibridlash va protoplastlarni qoʻshish, Oʻsimlik hujayralarining selektsiyasi va mutagenezi.
  • Hayvon hujayralari injenerligi: Hayvon hujayralarini oʻstirish usullari, kulturalarda hujayralarning yashay olish qobilati, Virus vaktsinalar, fermentlar, gormonlar va oʻsish omillari, Monoklonal antitelolar, gibridomalar.