Makroiqtisodiyot

Ushbu kitobda iqtisodiyotning turli jihatlari, jumladan milliy iqtisodiyot, muvozanat, inflyatsiya, ishsizlik, tashqi savdo va valyuta siyosati kabi mavzular keng yoritilgan. Unda makroiqtisodiyotning asosiy tushunchalari, modellari va siyosatlari chuqur tahlil qilingan. Kitob, talabalarga va iqtisodiyotga qiziquvchi barcha shaxslar uchun mo'ljallangan.

Asosiy mavzular

  • Makroiqtisodiyotga kirish: Fanning o'rganish maqsadi va vazifalari, makroiqtisodiyotning muammolari, makroiqtisodiy siyosat, barqarorlik va farovonlik yo'llarini izlash.
  • Makroiqtisodiyotda doiraviy aylanish: Doiraviy aylanish modelining mohiyati, doiraviy aylanishda davlatning o'rni, doiraviy aylanish va tashqi sektor.
  • Milliy iqtisodiyot hajmi, tarkibi va dinamikasini o'lchash: Milliy mahsulot va uning ko'rsatkichlari, YAMMni o'lchash usullari, YAMM deflyatori, milliy mahsulot hisoblaridagi kamchiliklar.
  • Iqtisodiyotda muvozanat va barqarorlik: Muvozanat haqida tushuncha, muvozanat turlari, makroiqtisodiy barqarorlashtirish va undagi yondashuvlar, makroiqtisodiy barqarorlashtirish siyosati, O'zbekistonda iqtisodiyotni barqarorlashtirish.
  • Iste'mol va investitsiya funktsiyalari: Daromad va iste'mol o'rtasidagi o'zaro bog'liqlik, iste'mol va jamg'arish, ularning grafiklari, iste'mol va jamg'arishga o'rtacha va chegaraviy moyillik, investitsiya va unga talab.
  • Makroiqtisodiyotda beqarorlik. Iqtisodiy tsikllar. Inflyatsiya. Ishsizlik.: Tsikllar va krizislar, inflyatsiya: sabablari, shakllar, o'lchash, inflyatsiyaning oqibatlari va uni tartibga solish, mehnat bozori, bandlik va ishsizlik, ishsizlikning salbiy oqibatlari. Ishsizlik muammosining O'zbekistondagi o'ziga xos xususiyatlari
  • Yalpi talab va yalpi taklif: Yalpi talab va yalpi taklif tushunchalari, yalpi talab egri chizig'i va unga ta'sir etuvchi omillar, yalpi talabning narxlarga bog'liq bo'lmagan omillari, yalpi taklif egri chizig'ini siljitib turuvchi omillar, yalpi taklifning narxlarga bog'liq bo'lmagan omillari, narxlarning muvozanatli darajasi va ishlab chiqarish muvozanatli hajmiga talab va taklif o'zgarishining ta'siri
  • IS-LM modeli: Makroiqtisodiy muvozanat va unga erishish yo'llari, IS egri chizig'i va uning o'zgaruvchilari, LM egri chizig'i va uning o'zgaruvchilari, IS-LM modeli va undagi muvozanat
  • Raqobat, raqobat muhitini shakllantirish: Bozor va raqobat, monopoliya va progress, bozor ustidan nazorat, antimonopol qonunchilik va siyosat.
  • Milliy iqtisodiyot va davlat: Milliy iqtisodiyot kategoriyasi, bozorning kamchiliklari va mikrodarajada davlatning o'rni, davlatning makroiqtisodiy funktsiyalari va roli, O'zbekistonda davlat organlari, davlat qanday bilishi kerak.
  • Iqtisodiy siyosat nazariyasi: Iqtisodiy siyosat kategoriyasi, iqtisodiy tartib nazariyasi, Tinbergen kontseptsiyasi, Lukas tanqidi, siyosat almashuv jarayoni sifatida, iqtisodiy siyosatning samaradorligi to'g'risida.
  • Iqtisodiyotni davlat tomonidan tartiblash: Iqtisodiyotni davlat tomonidan tartibga solishning evolyutsiyasi, davlatning iqtisodiyotga ta'sir etish usullari. Tartibga solish ob'ektlari, davlatning iqtisodiy siyosati va uning turlari. Programmalashtirish.
  • Moliya, soliq tizimlari. Soliq - byudjet siyosati: Hozirgi zamonning moliya tizimi, davlat byudjeti, soliq tizimi, O'zbekistonda byudjet - soliq siyosatining asosiy yo'nalishlari, soliq byudjet siyosatining mohiyati, soliq - byudjet siyosatida endoshuvlar.
  • Byudjet defitsitligi va davlat qarzi: Davlat byudjeti kamomadligi sabablari muammosi, kamomadni bartaraf qilish yo'llari, davlat qarzi va uni kamaytirish yo'llari.
  • Makroko'lamda pul bozori, kredit tizimi: Muomala uchun pul miqdorini aniqlash. Pulga bo'lgan talab va taklif, kredit tizimi. Banklar. Markaziy bank, pul - kredit siyosatining mohiyati, pul - kredit siyosatining uslublari, O'zbekistonda pul – kredit siyosatining muammolari
  • Qimmatli qog'ozlar bozorini tartibga solish xususiyatlari: Qimmatli qog'ozlar bozori va uning institutlari, qimmatli qog'ozlar bozori instrumentlari, qimmatli qog'ozlar bozorida operatsiya turlari. Fond birjasi. Indekslar.
  • Milliy daromadni taqsimlash va iste'mol qilish: Taqsimot jarayonining umumiy tavsifi, daromadlarda tengsizlik: sababi, mohiyati, darajasi, o'lchash, kamba allik muammosi. Daromadlarni qayta taqsimlash, O'zbekistonda shayot darajasi va asholini ijtimoiy shimoyalash.
  • Iqtisodiy isish: Iqtisodiy isish nazariyasi, iqtisodiy isish omillari, iqtisodiy isish muammolari, iqtisodiy isish modellari, iqtisodiy isishni davlat tomonidan tartibga solish.
  • Iqtisodiy prognozlash: Oqilona kutish va siyosiy ishonch, iqtisodiy dinamikaga ta'sir etuvchi omillar, oldindan ko'ra olish qobiliyati, milliy psixologiya va prognozlash.
  • Xalqaro savdo nazariyasi va savdo siyosati: Tashqi iqtisodiy siyosat, xalqaro savdo nazariyasiga turli yondashuvlar, xalqaro savdo rivojlanishining ahamiyati va uning asosiy kirinishlari. Savdo siyosati.
  • Tolov balansi: Ochiq iqtisodiyot. Ochiqlik ko'rsatkichlari, to'lov balansi, uning mohiyati, tarkibi, O'zbekistonda to'lov balansi amlayoti.
  • Valyutaviy tartibga solish: Valyuta tizimi, valyuta kursi, valyuta siyosati usullari, Suzib yuruvchi kurs tizimi, Qattiq o'rnatiladigan kurs tizimi.