Oila psixologiyasi

Kitob O'zbekiston Respublikasi Oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi tomonidan o'rta maxsus, kasb-hunar ta'limi markazi uchun mo'ljallangan. U akademik litseylar va kasb-hunar kollejlari o'quvchilari uchun mo'ljallangan "Oila psixologiyasi" darsligidir. Darslikda oilaning mohiyati, uning jamiyatdagi o'rni, oilaviy munosabatlar, oilaning vazifalari, oilaviy nizolar, ajralish va yoshlar o'rtasidagi sevgi kabi masalalar ko'rib chiqiladi.

Asosiy mavzular

  • Oila psixologiyasining umumiy asoslari: Oila psixologiyasi fanining predmeti, maqsadi va vazifalari, jamiyat va oila o'rtasidagi munosabatlar, O'zbekiston Respublikasi konstitutsiyasida oilaga oid moddalar keltirilgan.
  • Oila xususidagi Sharq mutafakkirlarining qarashlari: Sharq mutafakkirlarining oila, axloq-odob, sevgi va tarbiya haqidagi qarashlari, ularning asarlarida oila masalalarining yoritilishi, Abu Nasr Forobiy, Abu Rayhon Beruniy, Abu Ali ibn Sino, Yusuf Xos Hojib, Alisher Navoiy kabi allomalarning fikrlari.
  • Oila tasniflanishi: Hozirgi zamon oilalarining turlari, to'liqligi, bo'g'inlar soni, bolalar soni, er-xotinning ijtimoiy kelib chiqishi, ma'lumot saviyasi, yoshi kabi mezonlar bo'yicha tasniflanishi, oilaning asosiy vazifalari (iqtisodiy, reproduktiv, tarbiyaviy, rekreaktiv, kommunikativ, regulyativ, feliotsitologik).
  • O'smirlik yoshidagi o'g'il va qizlarning o'ziga xos psixologik xususiyatlari: O'smirlik davrining ta'rifi, o'smir organizmida ro'y beradigan o'zgarishlar, jinsiy balog'atga yetish, unda o'g'il va qiz bolalarda kuzatiladigan farqlar, o'smirlarda do'stlik, sevgi, yoqtirish hislarining namoyon bo'lishi.
  • Muhabbat psixologiyasi: Sharq va G'arb mutafakkirlarining sevgi-muhabbat va do'stlik hissi haqidagi qarashlari, muhabbat va uning turlari, muhabbat va yosh, muhabbat bosqichlari, muhabbat va mijoz, muhabbatning belgilari, sevgining fasliy o'zgarishiga tayyor bo'lish, rashk hislari va rashk hislaridan xalos bo'lish yo'llari.
  • Nikoh oldi omillari xususiyatlari va ularning nikoh mustahkamligiga ta'siri: Nikohga yetuklik xususiyatlari, nikoh yoshi xususiyatlari, nikoh qurish motivlari xususiyatlari, nikohgacha tanishish shartlari va muddatlari, bo'lajak er-xotinlarning tanishish shartlari, oilaviy hayot haqidagi tasavvurlar.
  • Oilada shaxslararo munosabatlar va muloqot psixologiyasi: Oilada muloqot, muloqot jarayonida yuzaga keladigan to'siqlar, oilaviy munosabatlar psixologiyasi, er-xotin munosabatlarining o'ziga xosligi, er-xotinlik munosabatlari.
  • Oilaviy nizolar, ajralish, uning sabab va oqibatlari: Er-xotin nizolari, ota-onalar va farzandlar o'rtasidagi nizolar, qaynona-kelin o'rtasidagi nizolar, qaynona-kuyov orasidagi kelishmovchiliklar, ajralish va uning oqibatlari, ajralishlarga sabab bo'luvchi omillar.
  • Reproduktiv salomatlikning ijtimoiy-psixologik jihatlari: Kontratseptiv madaniyatni shakllantirish, davriy seksual abstitensiya (hayz siklini nazorat qilish, oilani rejalashtirish usullari), gormonal saqlanish vositalari.
  • OITS (SPID) va jinsiy yo'l bilan yuqadigan kasalliklarning ijtimoiy-psixologik muammolari va ularning yechimi: OITS (SPID) va jinsiy yo'l bilan yuqadigan kasalliklarni bilishning zarurligi, jinsiy yo'l bilan yuqadigan kasalliklarning tarqalishi va unga sabab bo'ladigan omillar, jinsiy aloqa orqali yuqadigan kasalliklarning oldini olish chora-tadbirlari, yoshlarda jinsiy xulq va tanosil kasalliklari.