Эркакларнинг миллий кийимлари
Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasi Oliy va O'rta Maxsus Ta'lim Vazirligi tomonidan nashr etilgan bo'lib, Namangan muhandislik-texnologiya institutining "Енгил саноат маҳсулотларини конструкциялаш ва технологияси" кафедраси tomonidan tayyorlangan kurs loyihasidir. Kitob "Чарм буюмларини конструкциялаш" fanidan "Эркакларнинг миллий кийимлари" mavzusiga bag'ishlangan. Unda o'zbek erkaklarining milliy kiyimlari tarixi, turlari va zamonaviy ko'rinishlari haqida ma'lumotlar keltirilgan.
Asosiy mavzular
- Кириш: Ushbu bobda O'zbekistonda iqtisodiyotni modernizatsiya qilish, texnik va texnologik yangilash, raqobatdoshlikni oshirish masalalari ko'rib chiqiladi. Qishloq infratuzilmasini rivojlantirish, tadbirkorlikni qo'llab-quvvatlash va sanoat ishlab chiqarishni rivojlantirishga e'tibor qaratiladi. Shuningdek, Prezident Islom Karimovning bu boradagi fikrlari keltirilgan.
- Кийим тўғрисида асосий тушунчалар: Bu bobda kiyimning ta'rifi, uning inson tashqi qiyofasidagi roli, badiiy didni ifodalashi va madaniy saviyani belgilashi haqida ma'lumot beriladi. Kiyim turlari, ularning jamiyat talablariga mos kelishi, chiroyli, zamonaviy, gigiyenik va qulay bo'lishi kerakligi ta'kidlanadi. "Костюм" tushunchasining ma'nosi, uning kiyim qismlari, poyabzal, bosh kiyim, bezaklar va ularni kiyish tarzi bilan bog'liqligi tushuntiriladi. Kostyumning insonning ijtimoiy va individual tasnifini, yoshini, jinsini, estetik didini aniqlovchi xususiyatlari ko'rsatiladi.
- Ўрта Осиё кийимлари тўғрисида қисқача маълумот: Ushbu bobda XIX-XX asrlarda O'rta Osiyo mintaqasida yuz bergan siyosiy va ijtimoiy o'zgarishlarning an'anaviy kiyimga ta'siri haqida so'z boradi. Rossiyaning O'rta Osiyo va Qozog'istonga ta'siri kuchayishi, savdo aloqalarining rivojlanishi bilan kiyim bichimi, mato assortimenti va bezaklaridagi o'zgarishlar ko'rsatiladi. Tikuv mashinasining keng tarqalishi, Yevropa kiyim bichimining kirib kelishi bilan O'rta Osiyo xalqlari kiyimida urf-odat elementlarining saqlanib qolganligi ta'kidlanadi.
- Эркакларнинг миллий кийимлари тўғрисида маълумот: Bu bobda erkaklar kostyumi, uning barcha yoshdagilar uchun tunikasimon bo'lganligi, bu esa erkaklar kiyimining qadimiyligini ifodalashi haqida ma'lumot beriladi. Erkaklar kiyimi ichki va uстки, бел ва елка кийимларидан иборат bo'lgani ta'kidlanadi. Qadimdan erkaklarning ichki kuylagining uzunligi tizzagacha bo'lgan, lekin keyinroq uni bo'ksasiga qisqartirishgan. Kuylakning yoqasi ikki xil bo'lgan. Farg'ona vodiysida yoqani to'g'ri to'rtburchak shaklda matoning diagonali bo'yicha qirqib, keng tomonlarini biriktirib vertikal yoqa o'miziga tikishgan. Kuylakning ikkinchi turida esa, yoqa o'mizi gorizontal qilingan.
- Замонавий эркаклар миллий кийимлари таҳлили: Ushbu bobda o'zbek xalqining an'analari va urf-odatlariga sodiqligi, yillar o'tishi bilan ham o'z etiqodi va o'zligini unutmasligi ta'kidlanadi. Namangan viloyatida to'quvchilik, tikuvchilik, zardo'zlik, kasanaçilik, kosibchilik va shunga o'xshash hunarmandchilik rivojlanganligi ko'rsatiladi. Ushbu hunarmandlar tomonidan tayyorlangan mahsulotlar, xususan чуст дўппилари, zamonaviy erkaklar milliy kiyimlarining ajralmas qismi sifatida ta'kidlanadi.