Тафаккур
Ushbu kitob tafakkur, uning mohiyati, shakllari, turlari va xususiyatlariga bag'ishlangan. Unda tafakkurning ta'riflari, operasiyalari (analiz, sintez, taqqoslash, abstraksiyalash, umumlashtirish, tizimga solish), shakllari (tushuncha, hukm, xulosa chiqarish) va turlari (ko'rgazmali-harakat, ko'rgazmali-obrazli, nazariy, amaliy, konkret, abstrakt va boshqalar) batafsil yoritilgan. Shuningdek, tafakkurning mustaqilligi, mazmundorligi, kengligi, chuqurligi kabi sifatlari ham ko'rib chiqiladi. Kitobda tafakkurni rivojlantirishga oid ma'lumotlar berilgan.
Asosiy mavzular
- Tafakkurning mohiyati: Tafakkur narsa va hodisalar o'rtasidagi muhim bog'lanishlarning ongsiz ravishda aks etishi. Tafakkurning asosiy vazifasi voqelikni umumlashtirish va bilishdan iborat.
- Tafakkur operasiyalari: Analiz, sintez, taqqoslash, abstraksiyalash, umumlashtirish, tizimga solish kabi aqliy jarayonlar tafakkurning asosiy elementlari hisoblanadi. Har bir operasiya narsa va hodisalarni bilishda muhim rol o'ynaydi.
- Tafakkur shakllari: Tushuncha, hukm va xulosa chiqarish tafakkurning asosiy shakllari hisoblanadi. Tushunchalar narsalarning muhim xususiyatlarini aks ettiradi, hukmlar narsalar o'rtasidagi aloqalarni ifodalaydi, xulosa chiqarish esa yangi bilimlarni hosil qilishga yordam beradi.
- Tafakkur turlari: Ko'rgazmali-harakat, ko'rgazmali-obrazli, nazariy, amaliy, konkret, abstrakt kabi tafakkur turlari mavjud. Har bir tur bilish jarayonida o'ziga xos xususiyatlarga ega.
- Tafakkur sifatlari: Mustaqillik, mazmundorlik, kengligi, chuqurligi kabi sifatlar tafakkurning samaradorligini belgilaydi. Bu sifatlar tafakkurni rivojlantirishga yordam beradi.