Лабораторная работа № 2 по курсу «Экономико-математические методы и модели»
Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasi Oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi tomonidan tasdiqlangan "Iqtisodiy-matematik usullar va modellar" kursi bo'yicha laboratoriya ishlarini o'z ichiga oladi. Unda bir indeksli chiziqli dasturlash masalalari, ularni Microsoft Excel dasturida yechish usullari, matematik modellarni qurish, optimallashtirish, resurslarni taqsimlash, ishlab chiqarishni rejalashtirish masalalari ko'rib chiqiladi. Kitobda nazariy ma'lumotlar, masalalarni qo'yish, modellarini qurish, cheklovlarni aniqlash, maqsadli funksiyalarni yaratish, yechish usullari va misollar keltirilgan. Shuningdek, turli xil vaziyatlar uchun variantlar berilgan va amaliy topshiriqlarni bajarish uchun yo'riqnomalar mavjud.
Asosiy mavzular
- Bir indeksli chiziqli dasturlash masalalari: Bu masalalar resurslarni optimal taqsimlash, ishlab chiqarishni rejalashtirish va boshqa iqtisodiy vazifalarni hal qilish uchun ishlatiladi. Chiziqli dasturlash modellari yordamida maqsadli funksiyani (masalan, foydani maksimallashtirish) cheklovlar (masalan, resurslar cheklanganligi) asosida optimallashtirish mumkin.
- Microsoft Excel dasturida masalalarni yechish: Kitobda Microsoft Excel dasturidan chiziqli dasturlash masalalarini yechish uchun qanday foydalanish kerakligi ko'rsatilgan. Excelning "Qidiruv yechimi" funksiyasi yordamida maqsadli funksiyani cheklovlar asosida optimallashtirish mumkin.
- Matematik modellarni qurish: Matematik model - bu real vaziyatning soddalashtirilgan ifodasi bo'lib, unda asosiy omillar va aloqalar matematik tenglamalar va tengsizliklar orqali ifodalanadi. Modelni qurishda maqsadli funksiyani, cheklovlarni va o'zgaruvchilarni aniqlash kerak.
- Ishlab chiqarishni rejalashtirish masalalari: Bu masalalarda mahsulot ishlab chiqarish hajmini optimal tarzda rejalashtirish talab etiladi. Bunda resurslar cheklanganligi, talabning mavsumiyligi va boshqa omillar hisobga olinadi.
- Resurslarni taqsimlash masalalari: Bu masalalarda mavjud resurslarni turli xil faoliyatlar o'rtasida optimal tarzda taqsimlash talab etiladi. Bunda har bir faoliyatning samaradorligi va resurslar cheklanganligi hisobga olinadi.