Муборак газни қайта ишлаш заводи

Ushbu kitob, oltingugurt ishlab chiqarish jarayonining texnologik xavfsizligiga bag'ishlangan bo'lib, oltingugurt olish qurilmasida texnologik jarayonlarni tashkil etish, xavfsizlik talablari, avariya holatlari va ularni bartaraf etish, favqulodda vaziyatlarda harakat qilish, shuningdek, mehnat muhofazasi va atrof-muhitni muhofaza qilish masalalarini qamrab oladi.

Asosiy mavzular

Kirish: O'zbekiston Respublikasi Prezidentining 2012-yil yakunlariga bag'ishlangan ma'ruzasida O'zbekistonning global iqtisodiy inqirozdan yaxshi ko'rsatkichlar bilan chiqqanligi ta'kidlangan. Shuningdek, "Sho'rtangazkimyo" majmuasining faoliyati, "Muborak" neftni qayta ishlash zavodi, "Qo'ng'irot kaliy" zavodi kabi korxonalar misol qilib keltirilgan. Mamlakatda neftni qayta ishlash, gazni qayta ishlash quvvatlari, yirik kimyo korxonalarining qurilishi haqida ma'lumotlar berilgan.
Xom-ashyo, moddalar va tayyor mahsulot tavsifi: Oltingugurt olish uchun xom ashyo sifatida ishlatiladigan yuqori oltingugurtli gazlarning tarkibi (vodorod sulfid, karbonat angidrid, metan) va miqdori keltirilgan. Gazning xususiyatlari (rangsizligi, havodan og'irligi, hidga xosligi) va xavflilik darajasi ta'riflangan. Shuningdek, yoqilg'i gazning tarkibi va xususiyatlari, qo'llaniladigan katalizatorlar (Klaus katalizatorlari) haqida ma'lumotlar berilgan. Tayyor mahsulot - texnik gaz oltingugurtning sifati va tarkibi (oltingugurt miqdori, kul, organik moddalar, kislota, mishyak, selen, suv) ko'rsatilgan.
Texnologik jarayonning bayoni va texnologik sxema: Oltingugurt olish qurilmasidagi texnologik jarayon bosqichlari (gazni tozalash, kondensatsiya, reaktor-generatorda yoqish, konvertorlarda katalitik reaksiyalar), asosiy uskunalarning (separatorlar, reaktorlar, kondensatorlar, pechlar) vazifalari va ish parametrlari (harorat, bosim, sarf) batafsil bayon etilgan. Jarayonni nazorat qilish va boshqarish tizimlari (bosim datchiklari, termoparalar, rostlagichlar) haqida ma'lumot berilgan.
Asosiy qurilmaning texnologik hisobi: Oltingugurt olish qurilmasining ish unumdorligi (xom ashyo qabul qilish quvvati), asosiy uskunalarning texnik ko'rsatkichlari (quvvati, harorati, bosimi), texnologik jarayon ko'rsatkichlarining me'yorlari (gaz sarfi, mahsulot miqdori), shuningdek qurilmaga qo'yiladigan texnologik talablar keltirilgan.
Qurilmani me'yorga ishga qo'shish, to'xtatish va zaxiradagi uskunlarga o'tish: Qurilmani ishga qo'shish bosqichlari (tayyorlash, xom ashyoda ishga qo'shish, normal rejimga olib chiqish) va har bir bosqichda bajariladigan ishlar, shuningdek, qurilmani to'xtatish va zaxiradagi uskunlarga o'tish tartibi bayon etilgan. Ishga qo'shish uchun zarur bo'lgan hujjatlar va jihozlar ro'yxati keltirilgan.
Favqulodda vaziyatlar va ularni bartaraf etish: Gazni qayta ishlash jarayonida yuzaga kelishi mumkin bo'lgan avariya holatlari (zaharlanish, portlash, yong'in, elektr toki urishi), ularning sabablari va oldini olish choralari ko'rsatilgan. Favqulodda vaziyatlarda harakat qilish tartibi, zaxarli moddalar va ulardan himoyalanish usullari, shuningdek, xodimlarni shaxsiy himoya vositalari bilan ta'minlash masalalari yoritilgan. Yashin himoyasi va yong'inga qarshi kurash tadbirlari bayon etilgan.
Mehnat muhofazasi: Korxonada mehnat muhofazasini tashkil etish, xodimlarni xavfsiz ish usullariga o'rgatish, ish joylarini xavfsiz holatda saqlash, shaxsiy himoya vositalaridan foydalanish, sanitariya-gigiyena talablariga rioya qilish kabi masalalar ko'rib chiqilgan. Mehnat muhofazasi qoidalari va normativ hujjatlar ro'yxati keltirilgan.