O‘zbekiston antik davr moddiy madaniyati. Janubiy O‘zbekiston misolida
Ushbu kitob, O'zbekiston janubidagi qadimiy davrlarga oid yodgorliklarni o'rganishga bag'ishlangan bo'lib, ularning tarixi, madaniyati va arxeologik ahamiyatini ochib beradi. Unda Kushonlar davri va undan oldingi Baqtriya hududidagi shaharsozlik, diniy inshootlar (budda monastirlari, stupalar), san'at va madaniy aloqalar haqida ma'lumotlar keltirilgan. Kitobda Dalvarzintepa, Qoratepa, Fayoztepa kabi yodgorliklarning qazishma ishlari, topilmalar va ilmiy tadqiqotlar natijalari batafsil yoritilgan. Shuningdek, hududning geografik o'rni, madaniy merosi va O'zbekiston tarixidagi ahamiyati ham ko'rsatib o'tilgan.
Asosiy mavzular
- Qadimiy O'zbekiston shaharlari: Markaziy Osiyoda keng tarqalgan antik shaharlar (Zartepa, Kayqubodshoh va boshqalar)ning tuzilishi, mudofaa inshootlari va shaharsozlik xususiyatlari tasvirlangan.
- Dalvarzintepa: Ushbu shaharning topografiyasi, mudofaa devorlari, turar joylari, ibodatxonalari (ayniqsa, budda majmuasi) va hunarmandchilik markazlari haqida ma'lumotlar keltirilgan. Qazishma natijasida topilgan san'at asarlari va materiallar tahlil qilingan.
- Qoratepa: Buddizm markazi sifatida Qoratepaning ahamiyati, hududdan topilgan epigrafik materiallar (yozuvlar), haykallar, diniy inshootlar va ularning o'ziga xos xususiyatlari yoritilgan.
- Fayoztepa: Fayoztepa yodgorligining tuzilishi, diniy inshootlari, devoriy suratlar va buddizmga oid san'at asarlari haqida batafsil ma'lumotlar berilgan.
- Antik Baqtriya san'ati: Ellin, hind va eron madaniyatlarining ta'siri ostida shakllangan Baqtriya san'ati, haykaltaroshlik, rassomchilik va me'morchilik namunalari tasvirlangan.
- Kushonlar davri: Kushonlar imperiyasining hududiy kengayishi, savdo-sotiq aloqalari, davlat tuzumi va madaniyati, shuningdek, kushon shohlarining (Kanishka, Xuvishka) buddizmga homiyligi haqida ma'lumotlar berilgan.