Методические указания для проведения практических занятий по дисциплине Проектирование систем автоматики

Ushbu kitob "Avtomatlashtirish tizimlarini loyihalashtirish" fanidan amaliy mashg'ulotlar uchun metodik qo'llanma bo'lib, unda harorat, namlik, yorug'lik kabi noelektrik kattaliklarni o'lchash va nazorat qilish uchun ishlatiladigan datchiklarni hisoblash va tanlash masalalari ko'rib chiqilgan. Qo'llanma talabalarga datchiklarning statik xarakteristikalarini aniqlash, har xil o'lchash sxemalarini loyihalashtirish va ularning sezgirligini baholash bo'yicha amaliy ko'nikmalarni shakllantirishga yordam beradi. Kitobda termorezistorlar, fotorezistorlar, termoparalar kabi datchiklar, shuningdek, ko'prik sxemalari va ularning qo'llanilishi batafsil yoritilgan.

Asosiy mavzular

  • Harorat datchiklarining statik xarakteristikalarini hisoblash va tanlash: Ushbu mavzu termoelektrik o'zgartirgichlarining ishlash prinsipini, haroratni masofadan o'lchash sxemalarini va ularning statik xarakteristikalarini hisoblash usullarini o'z ichiga oladi. Termoparaning statik sezgirlik koeffitsienti aniqlanadi.
  • Termorezistorning harorat xarakteristikasini qurish va sezgirligini hisoblash: Bu mavzuda termorezistorlarning haroratga bog'liqligi, ularning harorat koeffitsientini aniqlash va termorezistor asosida haroratni o'lchash sxemalarini qurish masalalari ko'rib chiqilgan.
  • Ko'prik o'lchash sxemasini hisoblash va tanlash: Ushbu mavzu ko'prik sxemalarining ishlash prinsipi, ularning muvozanat shartlari va harorat o'zgarishiga bog'liqligini hisoblash usullarini o'z ichiga oladi. Shuningdek, ko'prik sxemasida har xil turdagi datchiklardan foydalanish masalalari ham yoritilgan.
  • Fotorelening ishlash kuchlanishini hisoblash va tanlash: Bu mavzuda fotorezistorlarning ishlash prinsipi, yorug'lik ta'sirida ularning qarshiligining o'zgarishi va fotoreleni yoqish uchun kerak bo'ladigan kuchlanishni hisoblash masalalari ko'rib chiqiladi. Fotorelening asosiy parametrlarini hisoblash usullari keltirilgan.
  • O'lchash o'zgartirgichining sezgirligini hisoblash: Ushbu mavzu nisbiy namlikni o'lchash uchun ishlatiladigan o'lchash o'zgartirgichlarining sezgirligini aniqlash usullarini o'z ichiga oladi. Namlik datchiklarining haroratga bog'liqligi va ularning xarakteristikalari ko'rib chiqilgan.