Mаkrоiqtisоdiyot

Ushbu kitob makroiqtisodiyotning asosiy tushunchalari, muammolari va makroiqtisodiy siyosat yuritishning asoslarini o'rganishga qaratilgan. Unda O'zbekiston Respublikasi misolida makroiqtisodiy ko'rsatkichlar tahlili, pul bozori, fiskal siyosat va tashqi savdo siyosati kabi mavzular yoritilgan. Kitob iqtisodiyot ta'lim yo'nalishi talabalari uchun mo'ljallangan.

Asosiy mavzular

  • Makroiqtisodiyotga kirish: Makroiqtisodiyot fanining predmeti, sub'ektlari, tadqiqot usullari va asosiy tushunchalari, shuningdek, tashqi savdoning roli va ahamiyati yoritilgan.
  • Asosiy makroiqtisodiy ko'rsatkichlar va ularni hisoblash: Milliy hisobchilik tizimi, yalpi ichki mahsulot (YAIM), yalpi milliy daromad (YAMD) kabi asosiy makroiqtisodiy ko'rsatkichlar va ularni hisoblash usullari batafsil tahlil qilingan.
  • Makroiqtisodiy beqarorlik: Iqtisodiy davrlar, ishsizlik, inflyatsiya kabi makroiqtisodiy beqarorlik omillari, ularning sabablari va oqibatlari, shuningdek, ularni o'lchash va tartibga solish usullari ko'rib chiqilgan.
  • Iste'mol va investitsiya funktsiyalari: Iste'mol va jamg'arish funktsiyalari, investitsiyalar va ularning makroiqtisodiy ahamiyati, shuningdek, avtonom xarajatlar multiplikatori kabi tushunchalar tahlil qilingan.
  • AD-AS modeli: YAlpi talab (AD) va yalpi taklif (AS) modeli, uning grafik tasviri, baho va bahodan boshqa omillarning ta'siri, shuningdek, makroiqtisodiy muvozanat mexanizmi batafsil yoritilgan.
  • Keynsning makroiqtisodiy muvozanat modeli: Klassik va keynscha iqtisodiy muvozanat nazariyalari, haqiqiy va rejalashtirilgan xarajatlar, «Keyns xochi», ishlab chiqarish hajmining muvozanat darajasiga erishish mexanizmi va avtonom xarajatlar multiplikatori tushuntirilgan.
  • Pul bozori. Pul bozorida muvozanat: Pul va uning funktsiyalari, pulga talab va taklif, pul bozori va pul siyosati, shuningdek, Markaziy bankning roli va pul taklifini tartibga solish usullari ko'rib chiqilgan.
  • Bozor iqtisodiyotida davlatning roli: Bozor iqtisodiyotida davlatning roli, iqtisodiy o'sish va barqarorlikni ta'minlashda davlatning funktsiyalari, antimonopol siyosat va resurslarni qayta taqsimlash masalalari yoritilgan.
  • Fiskal siyosat: Fiskal siyosatning mohiyati, usullari, davlat xarajatlari multiplikatori, soliq multiplikatori, shuningdek, byudjet taqchilligi va ortiqchaligi kabi tushunchalar tahlil qilingan.
  • Bank tizimi. Pul-kredit siyosati: Bank tizimi, uning tuzilishi, funksiyalari, pul-kredit siyosatining maqsadlari va vositalari, shuningdek, Markaziy bankning roli va vazifalari ko'rib chiqilgan.
  • IS-LM modeli: IS-LM modeli, uning mohiyati, asosiy tenglamalari, IS va LM egri chiziqlari, makroiqtisodiy muvozanat, shuningdek, fiskal va pul siyosatining ta'siri tahlil qilingan.
  • Iqtisodiy o'sish: Iqtisodiy o'sish tushunchasi, o'lchanishi, omillari, tiplari, keynscha va neoklassik modellari, shuningdek, Solou modeli batafsil yoritilgan.
  • Xalqaro savdo nazariyasi: Xalqaro savdoning zaruriyati, asosiy ko'rinishlari, shuningdek, Smitning mutlaq ustunlik nazariyasi, Rikardoning nisbiy ustunlik nazariyasi va Xeksher-Olinning neoklassik kontseptsiyasi tahlil qilingan.
  • Tashqi savdo siyosati: Savdo siyosatining mohiyati, maqsadlari va vositalari, importga ta'riflar, subsidiyalar, kvotalar, eksportni cheklash, shuningdek, tashqi savdoni tartibga solish usullari ko'rsatilgan.
  • To'lov balansi: To'lov balansi tushunchasi, uning tuzilishi, joriy operatsiyalar hisobi balansi, kapital harakati hisobi balansi, shuningdek, to'lov balansini makroiqtisodiy tartibga solish vositalari va usullari yoritilgan.
  • Valyuta kursi: Valyuta va jahon valyuta tizimi tushunchasi, valyuta bozorini davlat tomonidan tartibga solish usullari, valyuta kursi va uni belgilovchi omillar, shuningdek, xarid qobiliyati pariteti tahlil qilingan.