Педагогика

Ushbu kitob pedagogika fanining asosiy tushunchalari, maqsadlari, vazifalari, tamoyillari, metodlari va tashkiliy shakllariga bag'ishlangan. Unda shuningdek, milliy g'oya, axloq, odob, ma'naviyat, mustaqil fikr, kasbiy fikrlash kabi tushunchalar hamda ularni tarbiyalash usullari yoritilgan. Kitob oliy o'quv yurtlari talabalari uchun mo'ljallangan.

Asosiy mavzular

• Pedagogikaning predmeti, maqsadi va vazifalari: Pedagogikaning mohiyati, jamiyat va olam rivojidagi o'rni, ob'ekti va predmeti, maqsad va vazifalari, asosiy tushunchalari (kategoriyalari) hamda milliy g'oya va mafkurani shakllantirishda tutgan o'rni.
• Milliy g'oya, milliy mafkurani tarbiyalashda pedagogik imkoniyatlar: Insonning fikr, faoliyatda erkinligi, o'ziga xosligi, ta'lim tarbiyada erkinlikni ta'minlash, ixtisoslikni erkin tanlash va inson shakllanishining irsiy, biologik, fiziologik asoslari.
• Tarbiya jarayoni. Tarbiya metodlari: Shaxs rivojlanishi, tarbiya jarayonining mohiyati va vazifalari, jamiyat taraqqiyotidagi roli, usullari va prinsiplari hamda o'qituvchi taraqqiyotining xususiyatlari.
• Axloq, odob va xulq tarbiyasi: Adolat, inson komilligi mezonlari, komil insonning ma'naviy sifatlari, ma'naviy manbalardagi insonparvarlik g'oyalari va sharq madaniyatining o'ziga xos xususiyatlari.
• Mustaqil fikr va aql tarbiyasi, kasbiy fikrlash: Inson fikrining ziynati, ijodiy fikr, aql tarbiyasi va kasbiy fikrlashning afzalliklari.
• Mehnat, kasb tarbiyasi. Estetik va ekologik tarbiya: Mehnat va kasb tarbiyasining ahamiyati, iqtisodiy tarbiya bilan bog'liqligi, estetik va ekologik tarbiyaning vazifalari, mazmuni hamda vositalari.
• Mutaxassislar tayyorlashda ta'lim jarayonining o'ziga xos xususiyatlari: Ta'lim jarayonining mohiyati va vazifalari, ta'limiy, tarbiyaviy va rivojlantiruvchi funksiyalari, tuzilishi, o'qituvchi faoliyatining xususiyatlari, ta'lim haqida umumiy qoidalar va ta'lim to'g'risidagi qonun.
• Kasbiy ta'lim mazmuni, o'quv rejalari, dasturi, darsliklariga talablar: Ta'lim haqidagi umumiy qoidalar, ta'lim to'g'risidagi qonun, o'quv rejalari, dasturlari va darsliklari, oliy o'quv yurtlarida ta'lim mazmunining o'ziga xos xususiyatlari va ta'lim sifatlari.
• Ta'lim funktsiyalari va tamoyillari: Ta'lim tamoyillarining mohiyati, o'zaro bog'liqligi, ilmiylik, nazariyaning amaliyot bilan bog'liqligi, onglilik va faollik, tarbiyalovchilik imkoniyatlaridan foydalanish, ko'rsatmalilik, bilimlarni puxta o'zlashtirish va shaxsiy xususiyatlarni hisobga olish.
• Ta'lim metodlari va vositalari: Ta'lim metodlari, vositalari hamda ta'lim va tarbiyaning uzviyligi.
• Ta'limning tashkiliy shakllari: Ta'lim-tarbiya tashkiliy shakllanishining mazmuni va mohiyati, maktablarda ta'lim shakllari hamda oliy maktablarda ta'lim shakllari.
• Ta'lim sifatlarini aniqlash va rag'batlantirish: Yoshlarning ta'lim-tarbiya jarayonida ma'naviy-intellektual rag'batlantirish, shakllanish sifatlarini aniqlash, nazorat turlari va o'quv yurtlarida rag'batlantirish usullari.
• Ijtimoiy pedagogika asoslari: Jamoa, oila, ularning tarbiyadagi o'rni va ahamiyati.
• Boshqaruv pedagogikasi asoslari: Boshqaruv, demokratiyalashtirish, ta'lim-tarbiya jarayonini boshqarish va pedagogik kadrlarning malakasini oshirish tizimi.
• Pedagogik mahorat: O'qituvchi faoliyatining o'rni, pedagogik mahoratning zaruriyati va mohiyati, o'qituvchi shaxsiga nisbatan talablar hamda pedagogik mahoratni shakllantirish omillari.
• Pedagogik g'oyalar tarixi va ta'lim kontseptsiyalari: Tarbiya, uning shakllari, pedagogik g'oyalar rivoji, zamonaviy kontseptsiyalar, Qur'oni Karimda komil inson tarbiyasi va tarbiyada insonparvarlik.