Tannarх kalkulyatsiyasi
Kitobda tannarx kalkulyatsiyasining nazariy va amaliy asoslari, usullari va ularni qo‘llash bo‘yicha ma’lumotlar keltirilgan. Kitob kasb-hunar kollejlari uchun mo‘ljallangan.
Asosiy mavzular
- Tannarx kalkulyatsiyasining predmeti, uslubi va vazifalari: Fanning mohiyati, maqsadlari, vazifalari va boshqa fanlar bilan aloqasi ko'rib chiqiladi.
- Ishlab chiqarish xarajatlari va mahsulot tannarxi: Ishlab chiqarish xarajatlarining tushunchasi, tarkibi, turlari, hisobi va kalkulyatsiya qilish usullari bayon etilgan.
- Xo‘jalik yurituvchi sub’ektlar faoliyatining xarajatlarini turkumlash: Xarajatlarni turkumlash tamoyillari va usullari, ularning iqtisodiy ahamiyati tahlil qilingan.
- Ishlab chiqarish xarajatlarini hisobga olish va mahsulot tannarxini kalkulyatsiyalash asoslari: Asosiy va umumiy ishlab chiqarish xarajatlarini hisobga olish tartibi, tugallanmagan ishlab chiqarishni baholash va kalkulyatsiya usullari o'rganilgan.
- Ishlab chiqarilgan mahsulot, bajarilgan ish va ko‘rsatilgan xizmatlarning tannarxini kalkulyatsiya qilish tizimi: Buyurtmali, jarayonli va me’yoriy usullar, xarajatlarni qamrashning to‘laligi va boshqa jihatlar ko'rib chiqiladi.
- Sanoat ishlab chiqarish xarajatlarini hisobi va mahsulot tannarxini kalkulyatsiya qilish: Sanoat korxonalarida xarajatlarni hisobga olish, elektr ta'minoti va neft-gaz sanoatida tannarx kalkulyatsiyasi masalalari yoritilgan.
- Dehqonchilik mahsulotlari tannarxi kalkulyatsiyasi: Dehqonchilik tarmoqlari tasnifi, xarajatlar hisobi, g‘alla, makkajo‘xori, kartoshka, sabzovot, poliz va em-xashak ekinlari tannarxini hisoblash usullari keltirilgan.
- Paxta tannarxi kalkulyatsiyasi: O‘rta tolali va ingichka tolali paxta tannarxini aniqlash usullari ko'rsatilgan.
- Chorvachilik mahsulotlari tannarxini kalkulyatsiyalash: Chorvachilik tarmog’ining tasnifi, xarajatlar hisobi, sut, go‘sht va boshqa mahsulotlar tannarxini kalkulyatsiyalash usullari bayon qilingan.
- Agrosanoat majmuida mahsulot tannarxi kalkulyatsiyasi: Agrosanoat majmui tarmoqlarida xarajatlar hisobi va mahsulot tannarxini kalkulyatsiya qilish masalalari o'rganilgan.
- Umumiy ovqatlanish va xizmat ko‘rsatish korxonalarida mahsulot tannarxi kalkulyatsiyasi: Umumiy ovqatlanish va xizmat ko'rsatish korxonalarida xarajatlar hisobi va mahsulot tannarxini kalkulyatsiyalash usullari ko'rsatilgan.
- Yordamchi ishlab chiqarish korxonalari mahsulotlari tannarxi kalkulyatsiyasi: Yordamchi ishlab chiqarish tarmoqlarida xarajatlar hisobi, ta'mirlash ustaxonalarida va transportda xarajatlarni hisoblash tartiblari keltirilgan.
- Mahsulot tannarxi kalkulyatsiyasining «yangi» turlari va usullari: Standart-kost tizimi, Direkt-kosting tizimi va me’yoriy usul kabi zamonaviy tannarx kalkulyatsiyasi usullari tavsiflangan.
- Tannarx kalkulyatsiyasida kompyuter dasturlaridan foydalanish: Tannarx kalkulyatsiyasida 1S:Buxgalteriya tizimi va Microsoft Excel dasturidan foydalanish imkoniyatlari ko'rsatilgan.