Тәбийий суўларды тазалаўда жергиликли адсорбентлерден пайдаланыў
Ushbu kitob O‘zbekiston Respublikasida suvni tozalash, xususan, tabiiy suv havzalarida mavjud bo‘lgan ifloslantiruvchi moddalarni mahalliy arzon narxdagi adsorbentlar yordamida tozalash masalalariga bag‘ishlangan. Kitobda adsorbent sifatida bentonit loylarining fizik-kimyoviy xususiyatlari, ularni modifikatsiyalash usullari, shuningdek, turli xil organik birikmalarni sorbsiyalash (yutish) qobiliyati o‘rganilgan. Tadqiqot natijalari suvni tozalash texnologiyalarini takomillashtirishga qaratilgan.
Asosiy mavzular
- Tabiiy suvlarning xarakteristikalari va ifloslanish manbalari: Ushbu bo'lim tabiiy suvlarning tarkibi, ularning ifloslanish manbalari (sanoat, qishloq xo'jaligi, maishiy chiqindilar) va suv havzalariga tushadigan turli xil ifloslantiruvchi moddalar haqida ma'lumot beradi.
- Adsorbent sifatida tabiiy va modifikatsiyalangan bentonitlar: Ushbu bo'limda bentonit loylarining fizik-kimyoviy xususiyatlari, ularning tuzilishi, g'ovakligi va modifikatsiyalash usullari batafsil ko'rib chiqiladi. Shuningdek, bentonitlarning adsorbent sifatida qo'llanilishi imkoniyatlari ham o'rganiladi.
- Bentonitlar bilan organik birikmalarni sorbsiyalashni o'rganish: Ushbu bo'limda turli xil organik birikmalar (neft mahsulotlari, benzol, fenol va boshqalar) ning bentonitlar tomonidan sorbsiyalanish jarayonlari tajriba usullari yordamida o'rganiladi.
- Modifikatsiyalangan bentonitlarning kolloid-kimyoviy xususiyatlari: Modifikatsiyalangan bentonitlarning elektrokinetik potensiali, sirt tarangligi, g'ovaklik va suv o'tkazuvchanligi kabi kolloid-kimyoviy xususiyatlar tadqiq etiladi.
- Bentonitlarning isish tezligi va darajasini aniqlash: Turli xil bentonit namunalarining isish tezligi va darajasi tajriba usullari yordamida aniqlanadi. Bu ko'rsatkich bentonitlarning suvni tozalashda samaradorligini baholash uchun muhim ahamiyatga ega.