Выражение действия, условия по побуждения
Ushbu hujjat darsning "Harakat, shart yoki undashni ifodalash" mavzusiga bag'ishlangan ishlanmasidir (Dars-tanlov). Unda dars jarayonida raqobat elementlaridan foydalanish o'quvchilarning faolligini oshirishi, nutq mahoratiga bo'lgan qiziqishini uyg'otishi va diqqatni jamlashga yordam berishi ta'kidlangan. Dars ikki jamoaga bo'linish, jamoalar uchun nom tanlash bilan boshlanadi va tanlov e'lon qilinadi. Dars quyidagi bosqichlardan iborat: 1. Og'zaki so'rov: Har bir jamoaga 20 ta noaniq shakldagi fe'l beriladi, o'qituvchi har bir fe'lni aytganda jamoa a'zolaridan birini ko'rsatadi. U fe'lning buyruq shaklini tez va xatosiz aytishi kerak. Xato yoki kechikish uchun jarima ball beriladi. 2. Tanlab yozish: Darslikdan matn beriladi, undan jamoalar undov gaplarni (I jamoa) va istak yoki shart gaplarni (II jamoa) yozib olishlari kerak. 3. Musiqiy tanlov: "Ohangni top" tanlovi uchun bolalar qo'shiqlaridan parchalar beriladi, ularda shart yoki undov gaplar bo'lishi kerak. Har bir topilgan qo'shiqni o'quvchilar birgalikda kuylashadi. Qo'shiqlardan misollar keltirilgan. 4. Diktofon orqali dialog tinglash: Murabbiy va o'quvchi o'rtasidagi suhbat yozuvi tinglanadi. Suhbat mazmuni sportchi bo'lish istagi va unga erishish yo'llari haqida. Murabbiy tomonidan ishlatilgan fe'llarni aniqlash so'raladi. 5. Uyga vazifa: Vaziyatlar bo'yicha sahnalashtirish bilan dialoglar tuzish. Vaziyatlar oldindan e'lon qilinadi va darsda o'quvchilar nutq odobi qoidalariga rioya qilgan holda sahnalashtiradilar. Bir nechta vaziyatlar keltirilgan. 6. E'ruditlar tanlovi: Savollarga yozma ravishda javob berish. Savollar javobida o'quvchilar fe'llarni to'g'ri guruhlashlari, buyruq, iltimos va tilakni bildiruvchi fe'llarni ajratishlari kerak. 7. Kapitanlar tanlovi: Matnni ifodali o'qish va uning asosiy g'oyasini aniqlash. "Agar do'sting bilan yo'lga chiqsang" qo'shig'ini ijro etish. III. Tanlov yakunlarini chiqarish. IV. Jamoa a'zolarini tegishli ballar bilan rag'batlantirish. V. Uyga vazifa: R. Gamzatovning "Do'stlaringizni asrang" she'rini ifodali o'qish. "Agar men tuman hokimi bo'lsam" mavzusida mini-insho yozish.
Asosiy mavzular
- Harakat, shart yoki undashni ifodalash: Darsning asosiy maqsadi harakat, shart yoki undashni ifodalovchi so'zlarni aniqlash va ularni to'g'ri qo'llashga o'rgatish.
- Nutq madaniyati va odobi: Darsda nutq madaniyati va odobi qoidalariga rioya qilish, so'zlashuvda to'g'ri iboralarni ishlatishga e'tibor qaratiladi.
- Jamoa bilan ishlash: Dars jarayonida jamoa bilan ishlash, bir-birini qo'llab-quvvatlash va umumiy maqsadga erishishga intilish muhim ahamiyatga ega.
- Sport va sog'lom turmush tarzi: Suhbat yozuvida sport bilan shug'ullanish va sog'lom turmush tarzini olib borish muhimligi ta'kidlangan.