Noma janri xususiyatlari

Ushbu magistrlik dissertatsiyasi o‘zbek tilshunosligida kam o‘rganilgan soha – grammatik antonimiyaga bag‘ishlangan. Unda antonimiya hodisasining nazariy asoslari, leksik-semantik va morfologik xususiyatlari, shuningdek, uslubiy imkoniyatlari tahlil etilgan. Asarda o‘zbek tilida antonimlar hodisasi turli ko‘rinishlarda, xususan, o‘ziga xos grammatik antonimlar tasnifi va o‘rni yoritilgan. Dissertatsiya kelgusida bu yo‘nalishda tadqiqot olib boruvchi tadqiqotchilar uchun nazariy manba bo‘lishi mumkin.

Asosiy mavzular

  • O‘zbek tilida antonimlarni o‘rganish tarixidan: Ushbu bobda antonimlar haqidagi ilk qarashlar, leksikografik manbalarda antonimlarning ta’rifi, antonimik munosabatni aniqlash va mantiqiy markaz tushunchasi, umumta’lim maktablari darsliklarida antonimlar talqini kabi masalalar ko‘rib chiqiladi.
  • Hozirgi o‘zbek tilida grammatik antonimiya: Ushbu bobda ziddiyat nazariy tadqiqot ob’yekti sifatida, morfologik va sintaktik antonimiya kabi masalalar tahlil etiladi hamda grammatik antonimiyaning o‘ziga xos xususiyatlari ochib beriladi.
  • So‘z turkumlari sathida antonimiya hodisasi: Ushbu bobda ot, belgi bildiruvchi so‘zlar (sifat, ravish) va harakat bildiruvchi so‘zlar (fe’l) turkumlarida antonimiya hodisasi ko‘rib chiqiladi. Har bir turkum doirasida antonimlarning o‘ziga xos xususiyatlari misollar bilan yoritiladi.