Мактаб ва хаёт №4(72)-2010
Ushbu maqola O'zbekiston Respublikasi Xalq ta'limi vazirligi tomonidan nashr etilgan "Maktab va Hayot" ilmiy-metodik jurnalining 2010-yil 4-soni (72)ning OCR qilingan matnidir. Jurnal maktab ta'limi va tarbiyasi sohasidagi dolzarb masalalarni yoritadi.
Asosiy mavzular
- Barkamol avlodni tarbiyalash - eng oliy maqsadimizdir: Maqolada barkamol avlodni tarbiyalashning mohiyati, uning jamiyat taraqqiyotidagi o'rni va ahamiyati, shuningdek, barkamol avlodni tarbiyalashda o'qituvchilarning roli haqida fikr yuritiladi. Barkamol avlod o'z-o'zidan paydo bo'lmasligi, balki uzluksiz ta'lim-tarbiya jarayonining mahsuli ekanligi ta'kidlangan.
- Umumta'lim maktablarida o'quvchilarni kasb-hunarga yo'llashni takomillashtirish texnologiyasi: Maqolada o'quvchilarni kasb-hunarga yo'llashning ahamiyati, kasb tanlashga yo'llash texnologiyasi, ta'lim jarayonini tashkil etish shartlari, darsdan tashqari mashg'ulotlarni tashkil etishda kasbga yo'naltirish ishlarining texnologiyasi, hamda yangi pedagogik texnologiyalar ta'lim jarayonida qo'llanilishi haqida ma'lumot berilgan.
- Darsdan tashqari mashg'ulotlarda, mehnat ta'limi hamda kasbga yo'naltirish ishlarini takomillashtirishdagi muammolar va echimlar: Maqola darsdan tashqari mashg'ulotlarda kasbga yo'naltirish masalalariga bag'ishlangan bo'lib, unda kasbga yo'naltirish ishlarining shakllari, kasb tanlashda ota-onalarning o'rni, kasbiy mahoratni oshirishning ahamiyati va boshqa masalalar haqida fikr yuritilgan.
- O'qituvchi-o'quvchi munosabatida “hissiyot”ning psixologik xususiyatlari: Maqola o'qituvchi va o'quvchi munosabatlarida his-tuyg'ularning ahamiyati, o'qituvchining o'quvchilarga bo'lgan munosabati, o'qituvchining his-tuyg'ularni boshqarish mahorati, va bu mahorat dars samaradorligiga qanday ta'sir etishi haqida mulohazalar bayon etilgan.
- O‘spirinlarda harbiy tasavvurlarning shakllanish sohalari: Maqola o'spirinlarda harbiy xizmatga bo'lgan tasavvurlarni shakllantirishning o'ziga xos jihatlari, harbiy xizmatning ijtimoiy ahamiyati, harbiy rollarning huquqiy asoslari, harbiy tasavvurlarning psixologik va jismoniy-irodaviy sohalari haqida ma'lumotlar beradi.
- Tasviriy san’at mashg’ulotlarida ilg’or pedagogik texnologiyalar: Maqola tasviriy san'at darslarida ilg'or pedagogik texnologiyalarni qo'llashning ahamiyati, o'quvchilarni mustaqil fikrlashga undash, ijodiy qobiliyatlarini rivojlantirish, hamda ta'lim sifatini oshirishga qaratilgan turli metodlar haqida ma'lumot beradi.
- Umumta’lim maktablari boshlang‘ich sinflarida “Salomatlik va hayot xavfsizligi asoslari” darslarini olib borish usullari: Maqola boshlang‘ich sinflarda “Salomatlik va hayot xavfsizligi asoslari” fanining maqsadi va vazifalari, darsni tashkil etish usullari, o‘quvchilarda xavfsizlik ko‘nikmalarini shakllantirish, favqulodda vaziyatlarda to‘g‘ri harakat qilishga o‘rgatish, hamda dars jarayonida qo‘llaniladigan interfaol usullar haqida ma'lumotlar beradi.
- KASBGA QIZIQISHLARNI ANIQ’LASHDA L.SONDI TESTI NATIJALARI: Maqola shaxsning kasbiy qiziqishlarini aniqlashda L.Sondi testining natijalari haqida bo'lib,unda testga oid adabiyotlar taxlili, ma'lumotlar va amaliyotga joriy etish uchun takliflar keltirilgan
- RAHBARNING KOMMUNIKATIV FAZILATLARI: Maqola rahbarning kommunikativ fazilatlari, kasbiy faoliyatda muomalaning o'rni, rahbarning xodimlar bilan psixologik munosabatlari va ularni boshqarish qobiliyati haqida ma'lumotlar beradi.
- “TIKUV BUYUMLARINI KONSTRUKSIYALASH” FANI BO‘YICHA ELEKTRON DARSLIK ISHLAB CHIQISH VA UNING IMKONIYATLARI: Maqolada "Tikuv buyumlarini konstruksiyalash" fani bo'yicha elektron darslik yaratishning ahamiyati, afzalliklari, imkoniyatlari, hamda undan foydalanish usullari haqida mulohazalar bayon etilgan.
- MAKTABGACHA YOSHDAGI FONETIK-FONEMATIK NUTQ KAMCHILIGINI BARTARAF ETISHDA KORREKSIYON-LOGOPEDIK ISH TIZIMI: Maqola maktabgacha yoshdagi bolalarda uchraydigan fonetik-fonematik nutq kamchiliklarini bartaraf etishga qaratilgan korreksion-logopedik ish tizimini tashkil etishning o'ziga xos xususiyatlari haqida ma'lumot beradi.
- KAR BOLANING OILADA RIVOJLANISHI: Maqola kar bolalarning oiladagi rivojlanishi, ularga ta'lim-tarbiya berishning o'ziga xos jihatlari, ota-onalarning roli, muloqotning ahamiyati, va ijtimoiy moslashuv masalalari haqida ma'lumotlar beradi.
- OLIY TA’LIM MUASSASALARIDA YOSH O‘QITUVCHILAR BILAN ISHLASHNING PEDAGOGIK-PSIXOLOGIK MUAMMOLARI: Maqola oliy ta’lim muassasalarida yosh o‘qituvchilar bilan ishlashning pedagogik-psixologik muammolari, yosh mutaxassislarga yordam berish usullari, ularning kasbiy kompetentligini oshirish yo‘llari va kasbiy mahoratini oshirishga qaratilgan trening mashg‘ulotlari haqida ma’lumotlar bayon etilgan.
- O‘QUVCHILARDA BILISH MUSTAQILLIGI SHAKLLANG KOMPONENTLARI VA DARAJALARI: Maqola o‘quvchilarda bilish mustaqilligini shakllantirishning komponentlari va darajalari, bilish faoliyatini rivojlantirishning samarali usullari, hamda ta’lim jarayonida erkin fikrlash muhitini yaratishning ahamiyati haqida ma’lumot beradi.
- NARODNAYA PEDAGOGIKA KAK OSNOVA VOSPITANIYA NARODA: Maqola xalq pedagogikasining asosiy tamoyillari, maqsadi, vazifalari, hamda barkamol avlodni tarbiyalashda xalq pedagogikasining o'rni va ahamiyati haqida ma'lumot beradi.
- SHKOLNAYA NEUSPEVAEMOSTI I OSOBENNOSTI RECHI UMSTVENNO OTSTALIX DETEY: Maqola aqli zaif bolalarning nutqidagi nuqsonlar, ta’lim jarayonidagi qiyinchiliklar, hamda ularga yondashuv xususiyatlari haqida ma’lumot beradi.