Геморрагик диатезлар
Ushbu kitob gemorragik diatezlar, ularning klassifikatsiyasi, etiologiyasi, patogenezi, klinik belgilari, diagnostikasi va davolash tamoyillarini ko'rib chiqadi. Kitobda trombotsitopenik purpura, trombotsitopatiya, vaskulit, gemofiliya kabi gemorragik diatezlarning asosiy aspektlari batafsil yoritilgan. Qon ivish tizimi, trombotsitlar funktsiyasi buzilishi va qon tomirlari devorining patologiyalari bilan bog'liq gemorragik sindromlarning differentsial diagnostikasi ham muhokama qilinadi. Kitobda klinik holatlar misollari keltirilgan, laborator tekshiruvlar natijalarini talqin qilish va davolash taktikasini aniqlash bo'yicha tavsiyalar berilgan.
Asosiy mavzular
- Gemorragik diatezlar klassifikatsiyasi: Gemorragik diatezlar qon tomirlari patologiyasi (vazopatiyalar), trombotsitlar miqdori yoki funktsional yetishmovchiligi, qon ivish faktorlari miqdori kamayishi yoki funktsional yetishmovchiligi bilan bog'liq bo'lishi mumkin. Asosiy klassifikatsiyalar: trombotsitopenik purpura, trombotsitopatiya, vaskulitlar va gemofiliyalar.
- Vazopatiyalar: Gemorragik vaskulit (Shenleyn-Genox kasalligi) mayda qon tomirlaridagi o'zgarishlar bilan bog'liq. Kasallikning immun tabiatiga ega ekanligi, immunli mikro trombovaskulit ekanligi ta'kidlangan. Teridagi, bo'g'imlardagi, qorindagi va buyrakdagi sindromlar farqlanadi.
- Koagulopatiyalar: Koagulopatiyalar nasliy va orttirilgan bo'lishi mumkin. Nasliy turlari ichida gemofiliya eng ko'p uchraydi (VIII, IX, XI omillarning yetishmovchiligi). Qon ivishining buzilish turlari va ularning laborator diagnostikasi ko'rsatilgan.
- Trombotsitopeniyalar: Trombotsitopeniyalar trombotsitlarning ko'proq miqdorda nobud bo'lishi, kam hosil bo'lishi yoki ko'p ishlatilishi natijasida yuzaga keladi. Nasliy va orttirilgan turlari farqlanadi. Kasallikning klinik belgilari, laborator diagnostikasi va davolash tamoyillari keltirilgan.
- Tomir ichi tarqoq qon ivish sindromi (TITKIS): TITKIS ko'pgina mayda qon tomirlar ichida qon tanachalarining agregatsiyasi, trombozlar va qonashlarga olib keladigan qon ivishidir. Har xil kasalliklarda asorat sifatida yuzaga kelib, ularning kechishini og'irlashtiradi. Asosiy sabablari, bosqichlari, diagnostikasi va davolash tamoyillari ko'rsatilgan.