Ijtimoiy ekologiya

Ushbu kitob O'zbekistonda ekologiya, atrof-muhitni muhofaza qilish, biosfera, ekologik siyosat va inson salomatligi kabi masalalarga bag'ishlangan. Kitobda Orol dengizining ekologik muammolari, sanoatning atrof-muhitga ta'siri, transportning ekologiyaga salbiy oqibatlari, shuningdek, ekologik ta'lim va tarbiyaning ahamiyati kabi mavzular ko'rib chiqiladi.

Asosiy mavzular

• Ekologiya strukturasi, predmeti, vazifalari: Ekologiya fanining asosiy tushunchalari, ob'ekti, vazifalari va strukturasi, shuningdek, ekologiya fanining boshqa fanlar bilan aloqasi yoritiladi.
• Ekologik tizim. Biosenoz: Ekologik tizim tushunchasi, biosferadagi ahamiyati, tarkibiy qismlari, o'zaro bog'liqliklari va funksiyalari haqida ma'lumot beriladi.
• Ekologik omillar va ularni tasniflash: Ekologik omillarning turlari (abiotik, biotik va antropogen), ularning organizmlarga ta'siri, shuningdek, tolerantlik chegaralari va ekologik spektrlar tushuntiriladi.
• Organizmlarning atrof-muhit omillariga moslashuvi: Organizmlarning turli atrof-muhit sharoitlariga moslashuv mexanizmlari, adaptatsiya turlari (morfologik, fiziologik, biokimyoviy va xulq-atvor adaptatsiyalari) va ularning ahamiyati ko'rsatiladi.
• Ekologik muammolarni hal etish chora tadbirlari: Ekologik muammolarni hal etishning turli yo'llari, texnologik, huquqiy, iqtisodiy va ta'limiy choralari, shuningdek, xalqaro hamkorlikning ahamiyati yoritiladi.
• Ijtimoiy ekologiyaning predmeti va vazifalari: Ijtimoiy ekologiya fanining asosiy tushunchalari, vazifalari, predmeti va maqsadlari, shuningdek, inson va jamiyatning tabiat bilan o'zaro munosabatlari, ijtimoiy ekologiyaning boshqa fanlar bilan aloqasi tahlil qilinadi.
• Inson ekologiyasi: Inson ekologiyasining asosiy tushunchalari, ob'ekti, vazifalari va yo'nalishlari, shuningdek, insonning atrof-muhitga ta'siri va uning oqibatlari, shuningdek, aholi salomatligini saqlash masalalari yoritiladi.
• Respublikadagi hozirgi ekologik ahvol: O'zbekistondagi ekologik vaziyat, asosiy ekologik muammolar (suv tanqisligi, tuproq degradatsiyasi, havo ifloslanishi va chiqindilar muammosi), shuningdek, ularni hal etish yo'llari tahlil qilinadi.
• Orol va Orol bo`yi ekologik vaziyat: Orol dengizining qurishi sabablari, oqibatlari va mintaqaning ekologik, ijtimoiy-iqtisodiy ahvoli, Orol muammosini hal etish yo'llari haqida ma'lumot beriladi.
• Mintaqa biosferasiga bo`lgan transportning ta`siri.: Mavzuda transport vositalarining havo ifloslanishiga, havo sifatiga ta'siri, atrof-muhitga salbiy ta'sirining oldini olish bo'yicha usullar, transport vositalarining chiqindilarini kamaytirishga qaratilgan texnologiyalar haqida tushunchalar beriladi.