Qo`shilgаn qiymаt sоlig`i
Ushbu hujjat Qo'shilgan qiymat solig'i (QQS) haqida ma'lumot beradi. Unda soliqning mohiyati, joriy qilinishi, shakllanishi, rivojlanishi, to'lovchilari, ob'ekti, stavkalari, imtiyozlari, hisoblash tartibi, buxgalteriya hisobi va mavjud muammolari ko'rib chiqilgan. Kitob O'zbekiston Respublikasida QQSning qo'llanilishi va xorijiy davlatlar tajribasi bilan solishtirilgan holda tahlil qilinadi.
Asosiy mavzular
- Qo'shilgan qiymat solig'ining iqtisodiy mohiyati va ahamiyati: Soliqning soliq tizimidagi o'rni, tovarlar, ishlar va xizmatlar ustiga qo'yilishi, soliq to'lovchilari (ishlab chiqaruvchilar, korxonalar), soliq idoralari va iste'molchilar o'rtasidagi munosabatlar tahlil qilinadi.
- Qo'shilgan qiymat solig'ining shakllanishi va rivojlanishi: Soliqning paydo bo'lish tarixi, Germaniya, Fransiya va boshqa davlatlardagi tajribalar, O'zbekistonda joriy etilishi, stavkalarning o'zgarishi va MDH davlatlari bilan solishtirish ko'rib chiqiladi.
- Soliq to'lovchilar, ob'ektlar, stavkalar, imtiyozlar va to'lash tartibi: Soliq to'lovchilar tarkibi (yuridik va jismoniy shaxslar), soliq solinadigan ob'ektlar (tovarlar, import qilinadigan tovarlar), stavkalar (20%), imtiyozlar (diplomatik vakolatxonalar, insonparvarlik yordami, texnologik uskunalar) va to'lash muddatlari (bojxona deklaratsiyasi bilan bog'liqligi) batafsil yoritiladi.
- Soliqni hisoblash va byudjetga to'lash usullari: Hisobdan chiqarish, hisobga olish va yig'ish usullari, xorijiy davlatlar tajribasi, O'zbekistonda qo'llaniladigan formula (Skks), byudjetga o'tkazish tartibi va ortiqcha to'langan summalarni qaytarish tartibi tahlil qilinadi.
- Schyot-faktura tartibi va buxgalteriya hisobi: Schyot-fakturaning to'ldirilishi, majburiy ma'lumotlar, ikki nusxada yozilishi, ro'yxatdan o'tkazish daftari va import qilinadigan ishlar uchun to'lov hujjatlari schyot-faktura hisoblanishi ko'rsatiladi.
- Qo'shilgan qiymat solig'i bo'yicha mavjud muammolar: Soliq stavkalarini differensiallash, imtiyozlar berish, kam ta'minlangan aholini qo'llab-quvvatlash, xorijiy tajribalar, barcha tovar va xizmatlarni soliqqa tortish, alohida soliqqa tortish tartibi, yalpi daromaddan soliq to'lovchi savdo korxonalari, kichik korxonalar, qishloq xo'jaligi korxonalari kabi mavzular yoritiladi.