Mikrobiologiya va virusologiya
Ushbu kitob mikrobiologiya va virusologiya fanlariga bag'ishlangan. Unda mikroorganizmlarning xususiyatlari, tuzilishi, sistematikasi, ekologiyasi, metabolizmi, oziqlanishi va genetikasi kabi asosiy masalalar yoritilgan. Kitobning maqsadi talabalarga mikroorganizmlar va viruslarning xususiyatlari, ularning tabiatdagi ahamiyati, shuningdek, mikrobiologiya fanining rivojlanish tarixi va tadqiqot usullari haqida ma'lumot berishdir.
Asosiy mavzular
- Mikrobiologiya faniga kirish: Mikrobiologiya fanining predmeti, vazifalari va ahamiyati, boshqa fanlar bilan aloqasi, rivojlanish tarixi, tadqiqot usullari.
- Mikroorganizmlarning tuzilishi: Mikroorganizmlarning hujayra tuzilishi, kimyoviy tarkibi, funksiyalari, shakllari va o'lchamlari, spora hosil qilish, kapsulalar, xivchinlar, pililar, kiritmalar.
- Mikroorganizmlar sistematikasi: Mikroorganizmlarni guruhlash prinsiplari, taksonomik kategoriyalar, asosiy bakteriyalar guruhlari, viruslar klassifikatsiyasi.
- Mikroorganizmlarning oziqlanishi: Oziqlanish tiplari, oziqa moddalariga bo'lgan ehtiyoj, moddalarning hujayraga kirishi, oziqlanish tiplari (avtotrof, geterotrof, xemotrof, fototrof).
- Mikroorganizmlar metabolizmi: Energiya almashinuvi (katabolizm), modda almashinuvi (anabolizm), fermentlar, nafas olish, bijg'ish, xemosintez, fotosintez.
- Mikroorganizmlar genetikasi: Genotip, fenotip, o'zgaruvchanlik, mutatsiyalar, transformatsiya, transduktsiya, kon'yugatsiya, episomalar.
- Mikroorganizmlar ekologiyasi: Mikroorganizmlarning tabiatda tarqalishi, suvda, tuproqda, havoda, boshqa organizmlar bilan munosabatlari, biosferadagi roli.
- Tabiatda azot aylanishi: Ammonifikatsiya, nitrifikatsiya, denitrifikatsiya, azot fiksatsiyasi jarayonlari, bakterial o'g'itlar.
- Uglerod birikmalari: mikroorganizmlar yordamida moddalarni aylanishi. spirtli, sut kislotali moy kabi moddalar aylanish usullari.