O'zbekiston tarixi
Ushbu kitob O'zbekiston tarixi fanining predmeti, nazariy asoslari, davrlashtirilishi, manbalari, o'rganilishi, shuningdek, o'zbek xalqining etnik shakllanishi, davlatchilik tarixi, siyosiy tuzumi, iqtisodiyoti, madaniyati, shuningdek, Turkistonning Rossiya tomonidan bosib olinishi, jadidchilik harakati va O'zbekistonning sovet davridagi tarixi kabi mavzularni qamrab oladi.
Asosiy mavzular
- O'zbekiston tarixi fani: Ushbu mavzu fanning predmeti, nazariy asoslari va ahamiyatini o'rganadi. Shuningdek, O'zbekiston tarixini davrlashtirish, manbalari va o'rganilishining ahamiyatiga to'xtaladi.
- Markaziy Osiyo sivilizasiyasi: Bu mavzu Markaziy Osiyoning insoniyat sivilizasiyasidagi o'rnini, ibtidoiy jamiyat davrlarini va dastlabki sivilizasiyaning ma'naviy asoslarini, diniy e'tiqotlar va tasviriy san'atning paydo bo'lishini yoritadi.
- O'zbek davlatchiligining shakllanishi: Mavzu davlatchilik tushunchasi, jahon tarixidagi eng qadimgi davlatlar, O'zbekiston hududidagi eng qadimgi davlatchilikning rivojlanishi, o'lkamiz xalqlarining madaniyati va diniy e'tiqodlarini o'z ichiga oladi.
- O'zbek xalqining etnik shakllanishi: Mazkur mavzu o'zbek xalqining etnik asoslari, asosiy urug'-qabilalar, elatlar va ularning etnik tarkibiga milodiy VIII asrgacha yuz bergan siyosiy vaziyatning ta'siri, ko'chmanchi kidariylar, xioniylar va eftaliylarning O'rta Osiyoga yurishi, Turk hoqonligining vujudga kelishi va Arab xalifaligining paydo bo'lishini o'z ichiga oladi.
- IX-XII asrlarda O'zbek davlatchiligi: Ushbu mavzu IX asrda Movarounnahrning siyosiy ahvoli, Toxiriylar davlati va Somoniylar hukmronligining boshlanishi, Qoraxoniylar, g'aznaviylar, saljuqiylar davlatlarining tashkil topishi va Xorazmshohlar sulolasining davlatni boshqaruv tizimini yoritadi.
- Mo'g'ullar istilosi va ularning zulmiga qarshi kurash: Mavzu mo'g'ullar xujumi arafasida Xorazmshoxlar davlatidagi vaziyat, elchilik munosabatlari, mo'g'ullarning Markaziy Osiyoga harbiy yurishlari va Jaloliddin Manguberdi jasorati haqida ma'lumot beradi.
- Amir Temur davlatchiligi: Mavzu Amir Temurning markazlashgan davlat tuzishi, uning boshqaruv tizimi, ijtimoiy-iqtisodiy asoslari, Temuriylar davrida madaniy hayot va Ulug'bek akademiyasi haqida ma'lumot beradi.
- Turkistonning xonliklarga bo'linishi: Ushbu mavzu Turkistonning xonliklarga bo'linib ketishi, uning sabablari va oqibatlari, va Rossiya imperiyasining bosib olish siyosatini o'z ichiga oladi.
- Mustabid sovet hokimiyatining o'rnatilishi: Mazkur mavzu O'zbekistonda mustabid sovet hokimiyatining o'rnatilishi va unga qarshi qurolli harakat, sovet hokimiyatining O'zbekistonda amalga oshirgan siyosiy, iqtisodiy tadbirlari va ularning mohiyatini yoritadi.
- O'zbekiston mustaqilligi: Bu bobda sovet imperiyasining tanazzulga yuz tutishi va O'zbekistonda davlat mustaqilligining qo'lga kiritilishi, huquqiy demokratik davlat va fuqarolik jamiyat asoslarining barpo etilishi, hamda mustaqillik yillarida O'zbekistonning iqtisodiy, ma'naviy va madaniy taraqqiyoti haqida so'z boradi.