Материклар ва океанлар табиий географияси
Ushbu kitob Oʻzbekiston Respublikasi Xalq taʼlimi vazirligi tomonidan nashr etilgan boʻlib, Oliy oʻquv yurtlari uchun geografiya mutaxassisligi boʻyicha taʼlim olayotgan talabalar uchun moʻljallangan. Kitobda материклар va океанлар tabiatini oʻrganishga doir maʼlumotlar jamlangan.
Asosiy mavzular
- Европанинг шаклланиш тарихи, рельефи, фойдали қазилмалари: Ushbu mavzu Евросиё материги ҳақида маълумот бериш ва Европа қитъасининг пайдо бўлиши, ривожланиш тарихи, рельефи, геологик тузилиши ва фойдали қазилмаларининг тарқалишини ўрганишга bag'ishlangan. Reja: Евросиё материгига умумий таъриф, Европанинг шакилланиш тарихи, Рельефи ва геологик тузилиши, Фойдали қазилмалари.
- Европанинг иқлими ва ички сувлари: Европанинг иқлими, ички сувлари ва уларнинг қитъа учун аҳамияти ҳақида маъlumot beradi. Ushbu qismда Европа иқлимига таъсир қилувчи омиллар, унинг ўзига хос белгилари, қитъа иқлим жойлашган минтақалари va Iчки сувлари haqida malumotlar keltirilgan
- Европанинг табиат зоналари: Европада шаклланган табиат зоналари, уларнинг табиий шароити, ландшафт компонентларининг ҳолати ҳақида maʼlumot беришга qaratilgan.
- Европанинг географик ўлкалари: Европанинг географик ўлкалари ва уларнинг табиий шароити bilan tanishtiradi. Фенноскандия, Исландия, Ўрта Европа текислиги, Марказий Европа ва Британия ороллари, Альп-Карпат Европаси, Ўрта денгиз Европаси, Шарқий Европа текислиги.
- Осиё: шаклланиш тарихи, рельефи, фойдали қазилмалари: Осиёнинг дунё харитасида жойлашган ўрни ва унинг табиий географик хусусиятларини ўрганишga qaratilgan. Материкнинг геологик тузилиши, рельефи ва фойдали қазилмалари ham ko'rib chiqilgan.
- Осиёнинг иқлими ва ички сувлари: Osiyo қitʼasi iklimi va ichki suvlari Eurора qitʼasidan farqini aniqlashga qaratilgan. Osiyo iqlimining hosil boʻlishi, iqlim mintaqalari va ichki suvlari koʻrib chiqiladi.
- Осиёнинг табиат зоналари: Осиё қитъасида жойлашган табиат зоналари, уларни geografik joylanish hususiyatlari, tuproq, oʻsimlik va hayvonot dunyosini zonalar boʻyicha joylanish hususiyatlarini oʻrganishga bagʻishlangan.
- Осиёнинг табиий географик ўлкалари: Osiyoning tabiiy geografik oʻlkalari ularning tabiiy sharoitlari bilan tanishtirish maqsadida yozilgan. Sharqiy Osiyo, Gʻarbiy Sibir, Uzoq Sharq, Janubiy Osiyo, Janubi-sharqiy Osiyo va boshqa geografik hududlar koʻrib chiqilgan.
- Шимолий Америка: шаклланиш тарихи, рельефи ва фойдали қазилмалари: Shimoliy Amerika materigining vujudga kelishi, boshqa materiklardan farqini oʻrganish rejalashtirilgan. Shuningdek, materikning relfe va geologik tuzilishi hamda foydali qazilmalari haqida malumotlar ham o'rganilgan
- Шимолий Америка материгининг иқлими ва ички сувлари: Shimoliy Amerika материгининг iklimi va ichki suvlari koʻrib chiqiladi. Shuningdek, материкда yozgi ички havo ozimi va ularning harorati xaqida malumot ham berilgan. Ilimiy malumotlarga tayangan holda материал кщриб чиыилган.
- Шимолий Америка материгининг табиат зоналари: Shimoliy Amerika табииат zonalari, уларнинг taбиий sharоiti va oʻsimliklar haжmiga bagʻishlangan qismdir. Материал ёритиб берилган ыисмда щсимликлар ва yerdagi yashaydigan жonzоtlarining barcha xususiyatlaridni щrganiladi.
- Шимолий Америка материгининг географик ўлкалари: Shimoliy Amerika материгининг geografik щlkalariga bagʻishlangan ыисмдир. материкнинг ъar bir щlkasining tabiiy sharoitini щrganadi.