Biokimyo

Ushbu kitob biologiya yo‘nalishi talabalari uchun biokimyo fanidan amaliy mashg‘ulotlarni o‘tkazishga mo‘ljallangan qo‘llanma bo‘lib, unda oqsillar, uglevodlar, lipidlar, fermentlar, vitaminlar va gormonlar kabi biologik molekulalarning xossalari va reaksiyalari, ularni aniqlash usullari, gidroliz qilish jarayonlari va xromatografiya kabi mavzular yoritilgan. Qo‘llanma talabalarga laboratoriya mashg‘ulotlarini bajarishda ko‘maklashishga, nazariy bilimlarini amaliyotda mustahkamlashga yordam beradi. Kitob so‘ngida foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxati keltirilgan.

Asosiy mavzular

• Oqsillarga xos rangli reaksiyalar: Oqsillarni sifat jihatidan aniqlash uchun ishlatiladigan rangli reaksiyalar (biuret, ningidrin, ksantoprotein, Millon reaksiyalari)ning mohiyati va bajarilish usullari keltirilgan.
• Oqsillarni miqdoriy aniqlash: Oqsillarni miqdoriy jihatdan aniqlashning Louri usuli, usulning mohiyati va kalibrlash grafigini tuzish tartibi tushuntirilgan.
• Oqsillarni gidroliz qilish: Oqsillarni kislota ta’sirida gidrolizlash, gidroliz mahsulotlarini aniqlash usullari bayon etilgan.
• Aminokislotalarni xromatografiya usuli bilan ajratish: Aminokislotalar aralashmasini qog‘oz xromatografiyasi usuli bilan ajratish, harakatlanuvchi faza, xromatografiya kameralari va Rf koeffitsiyentini aniqlash kabi ma’lumotlar keltirilgan.
• Oqsillarning fizik-kimyoviy xossalari: Oqsillarning eruvchanligi, cho‘kishi, denaturatsiya va izoelektrik nuqtasi kabi fizik-kimyoviy xossalari tushuntirilgan.
• Oqsillarni cho'ktirish reaksiyalari: Oqsillarni tuzlar, spirt, og‘ir metall tuzlari, mineral va organik kislotalar, alkaloid reaktivlari ta’sirida cho‘ktirish usullari ko'rsatilgan.
• Oqsillarni dializ qilish: Dializ usuli, dializatorning tuzilishi va ishlash tartibi keltirilgan.
• Uglevodlarga xos reaksiyalar: Monosaxaridlar va disaxaridlarni aniqlash, ularning qaytaruvchanlik xossalarini tekshirish, saxarozani gidroliz qilish va kraxmalni gidroliz qilish usullari bayon etilgan.
• Lipidlarga xos reaksiyalar: Yog‘larni sifat jihatidan aniqlash, akrolein reaksiyasi, moylarning rangli reaksiyalari, yog'larning sovunlanish reaksiyasi va yog'larning to'yinganlik darajasini aniqlash kabi mavzular yoritilgan.
• Murakkab oqsillar: Fosfoproteinlar, glikoproteinlar, lesitin va xolestiringa xos reaksiyalar, ularni ajratib olish usullari, gormonlar va ularga xos reaksiyalar haqida ma'lumot berilgan.