Иқтисодий-математик усуллар ва моделлар
Ushbu kitob iqtisodiyotda matematik modellarni qo'llash asoslarini o'rganishga bag'ishlangan. Unda iqtisodiy jarayonlarni modellashtirish, optimallashtirish va prognozlash uchun zarur bo'lgan matematik usullar batafsil yoritilgan. Kitob talabalar va iqtisodiyot sohasida ishlaydigan mutaxassislar uchun mo'ljallangan.
Asosiy mavzular
- Iqtisodiyotda matematik modellar: Ushbu bo'limda iqtisodiy-matematik modellarning mohiyati, turlari, sinflanishi va ularni qurish bosqichlari ko'rib chiqiladi. Modellashtirishning ahamiyati va qo'llanilishi tushuntiriladi.
- Iste'molni modellashtirish: Ushbu bo'lim iste'mol funktsiyalari, foydalilikni maksimallashtirish, byudjet cheklovlari va talab nazariyasini o'z ichiga oladi. Iste'molchilarning xatti-harakatlarini matematik modellar yordamida tahlil qilish usullari ko'rsatiladi.
- Ishlab chiqarish modellari: Ushbu bo'limda ishlab chiqarish funktsiyalari, izokvantalar, ishlab chiqarishning optimal rejalari va xarajatlarni minimallashtirish masalalari o'rganiladi. Resurslardan samarali foydalanishning matematik modellari keltiriladi.
- Bozor modellari: Ushbu bo'lim talab va taklif modellari, muvozanat narxlari, bozor dinamikasi va raqobatni modellashtirish usullarini qamrab oladi. Bozor mexanizmlarining matematik ifodasi ko'rsatiladi.
- Makroiqtisodiy jarayonlar modellari: Ushbu bo'lim makroiqtisodiy ko'rsatkichlarni (YAIM, ishsizlik, inflyatsiya) modellashtirish, iqtisodiy o'sish modellari, biznes sikllari va iqtisodiy siyosatning matematik usullarini o'z ichiga oladi.
- Tarmoqlararo balans modellari: Ushbu bo'limda Leontyevning tarmoqlararo balans modeli, tarmoqlararo aloqalarni modellashtirish va iqtisodiyotning tarmoqlar strukturaviy tahlili ko'rib chiqiladi. Tarmoqlararo bog'liqlikning matematik modellari keltiriladi.
- Chegaraviy optimallashtirish modellari: Ushbu bo'limda optimallashtirish masalalari, Лагранж усули, фирми eleмантар назарияси ва tarмo-лараро оптимизация модельлари кўриб чиқилади.
- И-тисодий-статистик усуллар ва эконометрик моделлар.: Ushbu bo'lim bashoratlash usullari va econometrik modelarni qamrab olgan.
- Чизиқли программалаштириш масалалари: Ushbu bobda chiziqli dasturlash, simpleks usuli va transport modellari bilan qamrab oladi.