Өзгермели ток шынжырындағы индуктивликти ҳəм сыйымлылықты анықлаў
Ushbu sahifalarda O'zbekiston Respublikasi Oliy va O'rta Maxsus Ta'lim Vazirligi tomonidan tasdiqlangan "Berdaq nomidagi Qoraqalpoq davlat universiteti Umumiy fizika kafedrasi" tomonidan tayyorlangan "O'zgaruvchan tok zanjiridagi induktivlik va sig'imni aniqlash" mavzusidagi materiallar keltirilgan. Unda o'zgaruvchan tok zanjirlarining asosiy xususiyatlari, reaktiv qarshiliklar, induktivlik va sig'imning zanjirga ta'siri, zanjirning to'liq qarshiligi va fazalar siljishi kabi tushunchalar yoritilgan. Shuningdek, amaliyotni bajarish tartibi, zarur asboblar va hisoblashlar keltirilgan.
Asosiy mavzular
- O'zgaruvchan tok zanjiri: Vaqt o'tishi bilan yo'nalishi va qiymati o'zgarib turadigan tok. Harmonik qonun bo'yicha o'zgaradigan toklar ko'rib chiqiladi.
- Aktiv qarshilik (rezistor): Elektr energiyasini qaytarib bo'lmaydigan ichki energiyaga aylantiradigan qarshilik. Tok va kuchlanish bir fazada o'zgaradi.
- Induktiv qarshilik (induktivlik g'altagi): Tok o'zgarishiga qarshilik ko'rsatadi, kuchlanish tokdan π/2 fazaga o'tib ketadi. Energiya yo'qotilmaydi. Induktivlik qarshilik reaktiv qarshilik hisoblanadi.
- Sig'imli qarshilik (kondensator): Kondensatordagi kuchlanish tebranishlari tok kuchidan π/2 fazaga orqada qoladi. Energiya yo'qotilmaydi. Sig'imli qarshilik reaktiv qarshilik hisoblanadi.
- To'liq qarshilik (impedans): Rezistor, induktivlik va kondensator ketma-ket ulangan zanjirning qarshiligi. Aktiv va reaktiv qarshiliklarni o'z ichiga oladi.
- Fazalar siljishi: Tok va kuchlanish orasidagi faza farqi. Induktivlik va sig'im qiymatlariga bog'liq.