Ўзбекистонда ғўзани зарарлантирувчи fusarium туркумидаги патогенларнинг молекуляр идентификацияси ва тавсифи
Ushbu hujjat qishloq xo‘jaligi sohasida olib borilgan molekulyar-genetik tadqiqotlarni o‘z ichiga oladi. Unda o‘simliklar va hayvonot olami genofondini molekulyar identifikatsiyalash va bioinformatika usullari orqali o‘rganish masalalari ko‘rib chiqilgan. Dissertatsiya g‘o‘zani zararlantiruvchi Fusarium turkumidagi patogenlarni molekulyar identifikatsiyalash va tavsiflashga bag‘ishlangan. Tadqiqot natijalari O‘zbekiston sharoitida g‘o‘za kasalliklariga qarshi kurashishning ilmiy asoslarini yaratishga qaratilgan.
Asosiy mavzular
- Fusarium avlodining molekulyar-genetik tahlili: Ushbu mavzu Fusarium avlodi vakillarini identifikatsiyalash tarixi, molekulyar-genetik usullarning qo'llanilishi va mikotoksin producentlari haqidagi ma'lumotlarni o'z ichiga oladi.
- Fusarium avlodi vakillarining ashyosi, o'rganish uslublari va sharoiti: Mavzuda Fusarium avlodi patogen turlari va rasalarini identifikatsiya qilish uchun genotiplash hamda patogen genomlarini sekvens qilish batafsil tavsiflangan.
- Filogenetik analiz va genetik hilma-hillik darajasi: Ushbu mavzu fitopatogenlarning o'zbek kolleksiyasidagi Fusarium spp. izolatlarini identifikatsiyalash uchun butun jahon bo'yicha yig'ilgan muayyan rasaviy mansublikka ega FOV izolatlaridan foydalanishni ko'rib chiqadi. To'rtta bir nusxali genni o'z ichiga oladi.
- Patogenlarni tezkor identifikatsiyalash va ular ustidan monitoring olib borish maqsadida zamonaviy genom yondashuvlar va gen spesifik SNP markerlar ishlab chiqish: Mavzuda bir nusxali genlar, SNP, ASPCRdan patogenlarni tezkor aniqlashda foydalanish batafsil bayon etilgan.
- Tadqiq etilaetgan namunalar patogenlik darajasini o'rganish: Ushbu mavzuda O'zbekistonda o'stiriladigan g'o'zaning turli navlariga nisbatan Fusarium spp. ning ta'siri, ularning virulentligi tahlil qilingan.
- Genetik populyatsiyalar ishlab chiqish va chidamlik lokuslarini genetik haritalashtirish: Vilta chidamli duragaylar yaratish va ularning genetik xususiyatlarini aniqlash usullari batafsil yoritilgan.
- G'o'za nav namunalarining viltga chidamligini yahshilash uchun nomzod genlarni bioinformatik identifikatsiyalash ishlari: Ushbu mavzuda g'o'za navlarining viltga chidamliligini oshirish uchun potentsial genlarni aniqlash va ularni bioinformatik usullar bilan tahlil qilish masalalari ko'rib chiqilgan.