Yadro fizikasining eksperimental usullari
Ushbu qo'llanma yadro fizikasining eksperimental usullarini o'rganishga bag'ishlangan bo'lib, unda yadro nurlanishini qayd etish usullari, ssintillyatsion detektorlar, yarimo'tkazgichli detektorlar va spektrometrlarning ishlash prinsiplari, shuningdek, elementar zarralarni kuzatish usullari batafsil yoritilgan. Qo'llanma, shuningdek, atom va zarralarning massalarini, energiyalarini va zaryadlarini o'lchash usullarini, vaqt spektrometriyasini va radioaktivlikni o'lchash natijalarini qayta ishlash usullarini ham qamrab oladi. Qo'llanma universitet talabalari va shu sohada ilmiy izlanishlar olib borayotgan mutaxassislar uchun mo'ljallangan.
Asosiy mavzular
- Yadro nurlanishini qayd etish asoslari: Gazlardagi ionlanishni qayd etish, ionizatsion kamera, silindrik kamera, sharsimon kamera, yassi kamera, proporsional schyotchik, Geyger-Myuller schyotchigi kabi usullar yoritilgan.
- Ssintillyatsion detektor va uning ishlatilishi: Ssintillyatsiya usuli, organik va noorganik ssintillyatorlarning fizik xususiyatlari, fotoelektron kuchaytirgichlar va ularning xossalari, fotoelektron kuchaytirgichlarning asosiy tavsiflari haqida ma'lumot berilgan.
- Yarimoʻtkazgichli moddalarning xossalari: Yarimoʻtkazgichli moddalarning xususiyatlari, yarimoʻtkazgichlarning xususiy elektr oʻtkazuvchanligi, yarimoʻtkazgichlarda aralashmali oʻtkazuvchanlik, energetik zonalar, detektorlarning turlari, p-n va p-i-n oʻtishli detektorlar, kremniy va germaniy kristalli yarimoʻtkazgichlar haqida ma'lumotlar keltirilgan.
- Yarimoʻtkazgichli spektrometrlarning tavsiflarini oʻrganish: Yarimoʻtkazgichli detektorlar, spektrometrning energiya boʻyicha ajrata olish qobiliyati, gradiurovkasi, qayd qilish effektivliklari (absolyut, nisbiy), nochiziqligi kabi tavsiflar o'rganilgan.
- Elementar zarralar “izi”ni kuzatish usullari: Pufakchalar kamerasining ishlash prinsipi, vilkalar yoki nol zarralarni qayd qilish, voqealarni chizmalashtirish, zarralarning belgilari va izini kuzatish usullari bayon etilgan.
- Atomlar, zarralar massalarini, energiyalarini va zaryadlarini oʻlchash usullari: Atomlarning massalarini oʻlchash, neytronlarning massasini va energiyasini aniqlash usullari, zarralarning zaryadlarini oʻlchash usullari keltirilgan.
- Radioaktivlikni oʻlchash natijalarini qayta ishlash: Yigʻindi yoki ayirmaning xatosi, koʻpaytma va boʻlinmaning xatosi, oʻlchash natijalarini qayta ishlash tartibi haqida ma'lumotlar berilgan.