Makroiqtisodiyot

Ushbu kitob makroiqtisodiyotning asosiy tushunchalari, nazariyalari va modellarini qamrab oladi. Unda makroiqtisodiy ko'rsatkichlar, to'lov balansi, valyuta kursi, pul-kredit siyosati, fiskal siyosat, iqtisodiy o'sish va boshqa muhim mavzular batafsil yoritilgan. Kitob talabalar, o'qituvchilar va makroiqtisodiyotga qiziquvchi barcha shaxslar uchun mo'ljallangan.

Asosiy mavzular

• Makroiqtisodiy ko'rsatkichlar va ularni hisoblash: Ushbu mavzu milliy iqtisodiyotni tahlil qilishda qo'llaniladigan asosiy ko'rsatkichlarni, yalpi ichki mahsulot (YaIM) tushunchasi va uni hisoblash usullarini, shuningdek, milliy hisobchilik tizimidagi boshqa ko'rsatkichlar va ular o'rtasidagi nisbatlarni o'rganadi.
• Bozor iqtisodiyotining davriy rivojlanishi. Ishsizlik: Ushbu mavzu iqtisodiy davrlar va iqtisodiy tebranishlarning sabablarini, ishsizlik tushunchasi va ishsizlik darajasining o'lchanishini, shuningdek, ishsizlikning iqtisodiy oqibatlarini tahlil qiladi.
• Inflyatsiya va aksilinflyasiya siyosati: Ushbu mavzu inflyatsiyaning mohiyati va hisoblash usullarini, inflyatsiyaning turlarini, inflyatsiya va ishsizlik o'rtasidagi bog'liqlikni, shuningdek, aksilinflyasiya siyosatini o'rganadi.
• Yalpi talab-yalpi taklif modeli: Ushbu mavzu yalpi talab-yalpi taklif modeliga umumiy tavsif beradi, yalpi talab tushunchasi va grafigini, yalpi talabning baho va bahodan boshqa omillarini, shuningdek, yalpi taklif grafigi va omillarini tahlil qiladi.
• Iste'mol, jamg'arish va investisiya funksiyalari: Ushbu mavzu iste'mol va jamg'arish funksiyalarini, iste'mol va jamg'arishga o'rtacha va chegaralangan moyillikni, shuningdek, investisiyalarning mohiyati, grafigi va funksiyasini o'rganadi.
• Keynsning tovarlar va xizmatlar bozoridagi makroiqtisodiy muvozanat modeli: Ushbu mavzu Keynsning makroiqtisodiy muvozanat nazariyasi asoslarini, haqiqiy va rejalashtirilgan xarajatlarni, shuningdek, «Keyns xochi» modelini tahlil qiladi.
• Pulga talab funksiyasi: Ushbu mavzu pul tushunchasi va uning funksiyalarini, pul agregatlarini, pulga talabning klassik nazariyasini, shuningdek, pulga talabning keynscha nazariyasini o'rganadi.
• Pul taklifi. Pul bozorida muvozanat: Ushbu mavzu pul taklifini, bank multiplikatorini, pul taklifining kengaytirilgan modelini, shuningdek, pul bozorida muvozanatni o'rganadi.
• Davlat byudjeti. Soliqlar: Ushbu mavzu davlat byudjetining mohiyati va funksiyalarini, davlat byudjeti xarajatlarini, soliqlarning turlari va funksiyalarini, shuningdek, davlat byudjetining soliqlarga ko'ra tarkibini tahlil qiladi.
• Byudjet-soliq siyosati: Ushbu mavzu byudjet-soliq siyosatining mohiyati va usullarini, davlat xarajatlari, soliq va balanslashgan byudjet multiplikatorlarini, shuningdek, diskret va nodiskret fiskal siyosatni o'rganadi.
• Moliyaviy tizim. Pul-kredit siyosati: Ushbu mavzu banklar va ularning bozor iqtisodiyotidagi vazifalarini, pul-kredit siyosatining maqsadlari, vositalari va ko'rinishlarini, shuningdek, jahon moliyaviy-iqtisodiy inqiroz sharoitida O'zbekistonning bank tizimini mustahkamlash va pul-kredit siyosatini takomillashtirish yo'nalishlarini tahlil qiladi.
• IS-LM modeli: Ushbu mavzu IS-LM modelining mohiyati va AD-AS modeli bilan bog'liqligini, modelning asosiy tenglamalarini, IS - egri chizig'i va uning tenglamasini, shuningdek, LM - egri chizig'i va uning tenglamasini tahlil qiladi.
• Iqtisodiy o'sishning umumiy tavsifi va neokeynscha modellari: Ushbu mavzu iqtisodiy o'sish tushunchasi va o'lchanishini, iqtisodiy o'sishning omillari va tiplarini, shuningdek, iqtisodiy o'sishning keynscha modellarining umumiy tavsifi. Ye. Domar modeli va iqtisodiy o'sishning R.Xarrod modelini o'rganadi.
• Xalqaro savdo nazariyasi: Ushbu mavzu xalqaro savdoning zaruriyati va uning asosiy ko'rinishlarini, A. Smitning mutlaq va D. Rikardoning nisbiy ustunlik nazariyasini, shuningdek, Xeksher – Olinning neoklassik konsepsiyasini tahlil qiladi.
• Tashqi savdo siyosati: Ushbu mavzu tashqi savdo siyosatining mohiyati va vositalarini, importga ta'riflarni, ishlab chiqaruvchilarga subsidiyalar va importni kvotalar orqali tartibga solishni, shuningdek, eksport subsidiyalarini tahlil qiladi.
• To'lov balansi: Ushbu mavzu to'lov balansi tushunchasi va uning tuzilishini, joriy operasiyalar hisobi balansini, kapital harakati hisobi balansini, shuningdek, to'lov balansining tarkibiy qismlari o'rtasidagi bog'liqliklar, shuningdek, to'lov balansini tartibga solish vositalarini o'rganadi.
• Valyuta kursi: Ushbu mavzu valyuta va jahon valyuta tizimi tushunchasini, valyuta bozorini davlat tomonidan tartibga solish usullarini, valyuta kursi va uni belgilovchi omillarni, shuningdek, xarid qobilyati paritetini tahlil qiladi.
• Ochiq iqtisodiyotda makroiqtisodiy siyosat: Ushbu mavzu ochiq iqtisodiyot tushunchasi va uning ko'rinishlarini, Mandell-Flemingning ochiq iqtisodiyot modelini, shuningdek, qayd etilgan valyuta kursi sharoitida pul-kredit va fiskal siyosatni tahlil qiladi.