Хорижий инвестициялар.

Ushbu kitob Oʻzbekiston Respublikasi Oliy va Oʻrta maxsus taʼlim vazirligi va Andijon muhandislik iqtisodiyot instituti tomonidan tayyorlangan boʻlib, "Xorijiy investitsiyalar" fanidan maʼruzalar kursini oʻz ichiga oladi. Unda investitsiyalar, ularning turlari, iqtisodiyotdagi oʻrni, investitsiya jarayonining institutsional asoslari, investitsiya loyihalarini moliyalashtirish, investitsiya risklari hamda ularni kamaytirish yoʻllari, shuningdek, lizing va investitsiya dasturlari kabi muhim mavzular chuqur yoritilgan. Kitob iqtisodiyotning rivojlanishiga investitsiyalarning taʼsirini, respublikamizda investitsiya muhitini yaxshilash borasidagi chora-tadbirlarni tahlil qiladi. Shuningdek, u bozor iqtisodiyoti sharoitida investitsiya faoliyatining nazariy va amaliy masalalarini ochib beradi.

Asosiy mavzular

1-mavzu. Investitsiyalarning iqtisodiy mazmuni va mohiyati (2 soat): Investitsiyalar tushunchasi, ularning iqtisodiyotdagi roli va ahamiyati, investitsiyalarning turlari va klassifikatsiyasi, investitsiyalarning iqtisodiy funksiyalari, investitsiya turlariga oid nazariyalar tahlil qilingan. Investitsiya turlari: moliyaviy, moddiy, aqliy investitsiyalar. Investitsiya muhiti va unga taʼsir etuvchi omillar, jumladan siyosat, iqlim, huquqiy baza, makro va mikro iqtisodiy omillar muhokama qilingan. Investitsiyalar davlat tomonidan tartibga solish va rag'batlantirish mexanizmlari hamda ularning roli tushuntirilgan.
2-mavzu. Investitsiya faoliyati va investitsiya siyosati (4 soat): Investitsiya faoliyatining obyekti va subyektlari, davlat tomonidan investitsiya faoliyatini tartibga solish usullari, tashqi iqtisodiy siyosat va investitsiya siyosatining oʻzaro bog'liqligi, investitsiya faoliyatiga taʼsir etuvchi omillar tahlil qilingan. Investitsiya faoliyati subyektlari: davlat, xususiy va xorijiy investitsiyalar va ularning rollari. Investitsiya siyosatini shakllantirishda davlatning oʻrni va investitsiya muhitini yaxshilash choralari bayon etilgan.
3-mavzu. Iqtisodiyotni rivojlantirishda xorijiy investitsiyalar (4 soat): Xorijiy investitsiyalarning iqtisodiyotni rivojlantirishdagi roli, ularni jalb qilishning ob'ektiv zarurati, Oʻzbekiston Respublikasida xorijiy investitsiyalar ishtirokidagi korxonalar va ularga beriladigan imtiyozlar hamda kafolatlarning mohiyati yoritilgan. Xorijiy investitsiyalarni jalb qilishning turli shakllari, jumladan, qo'shma korxona tashkil etish, investitsiya loyihalarini moliyalashtirish va ularning ahamiyati tahlil qilingan. Jahon tajribasi va Oʻzbekistondagi vaziyat qiyoslangan.
4-mavzu: Oʻzbekiston Respublikasi investitsiya dasturi (2 soat): Investitsiya dasturi tushunchasi, uni shakllantirishning tamoyillari va tartiblari, investitsiya dasturining ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishning tarkibiy qismi sifatida ahamiyati bayon etilgan. Dasturni tayyorlash, uni tasdiqlash va amalga oshirish mexanizmlari, shuningdek, davlat nazoratining roli tahlil qilingan.
5-mavzu. Investitsiya loyihalarini moliyalashtirishning qimmatli qog'ozlar vositasida (2 soat): Investitsiya loyihalarini moliyalashtirishning qimmatli qog'ozlar vositasida amalga oshirilishi, jumladan, aksiyalar, obligatsiyalar, veksellar va boshqa moliyaviy vositalarning mohiyati, ularning turlari, xususiyatlari va investitsiya jarayonida tutgan oʻrni yoritilgan. Investitsiya loyihalarini moliyalashtirishning qimmatli qog'ozlar bozori orqali amalga oshirilishining afzalliklari va risklari tahlil qilingan.
6-mavzu. Investitsiya loyihalarini moliyalashtirishning bank kreditlari vositasida (2 soat): Investitsiya loyihalarini moliyalashtirishda bank kreditlarining oʻrni, banklarning kredit siyosati, kreditlashning mohiyati va ahamiyati, kredit turlari, shuningdek, kredit shartnomalarini tuzish tartiblari va ularni rasmiylashtirish jarayonlari batafsil tushuntirilgan. Banklar tomonidan beriladigan kreditlarning turlari va ularni qanday qabul qilish tartiblari hamda kreditlashning asosiy omillari tahlil qilingan.
7-mavzu. Kapital qo'yilmalarni kreditlash (2 soat): Kapital qoʻyilmalarni moliyalashtirishning davlat budjeti, boshqa manbalar hamda bank kreditlari vositasida amalga oshirilishi, bunda loyiha-smetani tayyorlash va uning moliyaviy jihatdan asoslanishining ahamiyati tahlil qilingan. Kapital qoʻyilmalarni kreditlashda ishlatiladigan moliyaviy vositalar, ularning turlari va qoʻyilma turlari boʻyicha risklar va ularni kamaytirish yoʻllari ham koʻrib chiqilgan.
8-mavzu. Investitsiya risklari va ularni pasaytirish yoʻllari (2 soat): Investitsiya risklari tushunchasi, ularning turlari va investitsiya faoliyatiga taʼsir etuvchi omillar atroflicha tahlil qilingan. Investitsiya loyihalarining iqtisodiy, siyosiy, ijtimoiy, ekologik, texnik va moliyaviy risklari hamda ularning sabablari va turlari aniqlangan. Har bir risk turini pasaytirish boʻyicha tegishli tadbirlar tavsiya etilgan.
9-mavzu. Lizing investitsiyalarning muhim shakli sifatida (2 soat): Lizing tushunchasi, uning mohiyati, turlari va iqtisodiyotdagi oʻrni, shuningdek, lizingning rivojlanish tarixi va jahon tajribasi tahlil qilingan. Lizing operatsiyalarining tuzilishi, qatnashchilari, shuningdek, lizing shartnomalarini rasmiylashtirish bosqichlari batafsil yoritilgan. Lizingning iqtisodiy ahamiyati va uni qonunchilik asosida tartibga solish mexanizmlari ham koʻrib chiqilgan.
10-mavzu. Investitsiya loyihalarini moliyalashtirishning qimmatli qog'ozlar vositasida (2 soat): Investitsiya loyihalarini moliyalashtirishda qimmatli qogʻozlarning oʻrni va ahamiyati, ularning turlari va investitsiya jarayonida tutgan oʻrni atroflicha tahlil qilingan. Investitsiya loyihalarini qimmatli qogʻozlar vositasida moliyalashtirishning afzalliklari va risklari ham koʻrib chiqilgan. Moliya bozorining rivojlanishi va uning investitsiya faoliyatiga taʼsiri ham tahlil qilingan.
11-mavzu. Investitsiya loyihalarini bank kreditlari vositasida moliyalashtirish (2 soat): Investitsiya loyihalarini bank kreditlari vositasida moliyalashtirishning mohiyati, banklarning kredit siyosati, kreditlashning asosiy omillari va banklar tomonidan beriladigan kreditlarning turlari hamda ularning ahamiyati batafsil tushuntirilgan. Kredit shartnomalarini tuzish va ularni rasmiylashtirish tartiblari, shuningdek, banklarning kredit siyosatining asosiy tamoyillari va qoidalari ham koʻrib chiqilgan.
12-mavzu. Kapital qo'yilmalarni kreditlash (2 soat): Kapital qoʻyilmalarni moliyalashtirishning davlat budjeti, boshqa manbalar hamda bank kreditlari vositasida amalga oshirilishi, bunda loyiha-smetani tayyorlash va uning moliyaviy jihatdan asoslanishining ahamiyati tahlil qilingan. Kapital qoʻyilmalarni kreditlashda ishlatiladigan moliyaviy vositalar, ularning turlari va qoʻyilma turlari boʻyicha risklar va ularni kamaytirish yoʻllari ham koʻrib chiqilgan. Moliyalashtirish jarayonida banklarning roli va ahamiyati ham tahlil qilingan.
13-mavzu. Investitsiya risklari va ularni pasaytirish yoʻllari (2 soat): Investitsiya risklari tushunchasi, ularning turlari va investitsiya faoliyatiga taʼsir etuvchi omillar atroflicha tahlil qilingan. Investitsiya loyihalarining iqtisodiy, siyosiy, ijtimoiy, ekologik, texnik va moliyaviy risklari hamda ularning sabablari va turlari aniqlangan. Har bir risk turini pasaytirish boʻyicha tegishli tadbirlar tavsiya etilgan.
14-mavzu. Lizing investitsiyalarning muhim shakli sifatida (2 soat): Lizing tushunchasi, uning mohiyati, turlari va iqtisodiyotdagi oʻrni, shuningdek, lizingning rivojlanish tarixi va jahon tajribasi tahlil qilingan. Lizing operatsiyalarining tuzilishi, qatnashchilari, shuningdek, lizing shartnomalarini rasmiylashtirish bosqichlari batafsil tushuntirilgan. Lizingning iqtisodiy ahamiyati va uni qonunchilik asosida tartibga solish mexanizmlari ham koʻrib chiqilgan.
15-mavzu. Investitsiya loyihalarini moliyalashtirishning qimmatli qog'ozlar vositasida (2 soat): Investitsiya loyihalarini moliyalashtirishda qimmatli qogʻozlarning oʻrni va ahamiyati, ularning turlari va investitsiya jarayonida tutgan oʻrni atroflicha tahlil qilingan. Investitsiya loyihalarini qimmatli qogʻozlar vositasida moliyalashtirishning afzalliklari va risklari ham koʻrib chiqilgan. Moliya bozorining rivojlanishi va uning investitsiya faoliyatiga taʼsiri ham tahlil qilingan.
16-mavzu. Investitsiya loyihalarini bank kreditlari vositasida moliyalashtirish (2 soat): Investitsiya loyihalarini bank kreditlari vositasida moliyalashtirishning mohiyati, banklarning kredit siyosati, kreditlashning asosiy omillari va banklar tomonidan beriladigan kreditlarning turlari hamda ularning ahamiyati batafsil tushuntirilgan. Kredit shartnomalarini tuzish va ularni rasmiylashtirish tartiblari, shuningdek, banklarning kredit siyosatining asosiy tamoyillari va qoidalari ham koʻrib chiqilgan.
17-mavzu. Kapital qo'yilmalarni kreditlash (2 soat): Kapital qoʻyilmalarni moliyalashtirishning davlat budjeti, boshqa manbalar hamda bank kreditlari vositasida amalga oshirilishi, bunda loyiha-smetani tayyorlash va uning moliyaviy jihatdan asoslanishining ahamiyati tahlil qilingan. Kapital qoʻyilmalarni kreditlashda ishlatiladigan moliyaviy vositalar, ularning turlari va qoʻyilma turlari boʻyicha risklar va ularni kamaytirish yoʻllari ham koʻrib chiqilgan. Moliyalashtirish jarayonida banklarning roli va ahamiyati ham tahlil qilingan.
18-mavzu. Investitsiya risklari va ularni pasaytirish yoʻllari (2 soat): Investitsiya risklari tushunchasi, ularning turlari va investitsiya faoliyatiga taʼsir etuvchi omillar atroflicha tahlil qilingan. Investitsiya loyihalarining iqtisodiy, siyosiy, ijtimoiy, ekologik, texnik va moliyaviy risklari hamda ularning sabablari va turlari aniqlangan. Har bir risk turini pasaytirish boʻyicha tegishli tadbirlar tavsiya etilgan.