Кузги арпа.
Ushbu kitob qishloq xo'jaligi sohasiga oid bo'lib, unda kuzgi arpa yetishtirish texnologiyalari, biologik xususiyatlari, agrotexnik tadbirlari, navlari va ularni yetishtirishning ahamiyati haqida ma'lumot berilgan.
Asosiy mavzular
- Kuzgi arpaning ahamiyati: Kuzgi arpa O'zbekiston iqtisodiyotida muhim rol o'ynaydi, chorvachilik uchun ozuqa sifatida, shuningdek pivo sanoati uchun xom ashyo sifatida foydalaniladi. Kuzgi arpa oraliq ekin sifatida ham ekiladi.
- Biologik xususiyatlari: Kuzgi arpa urug'lari 1-2 °C haroratda unib chiqadi, optimal harorat 15-20 °C. Sovuqqa chidamli, ammo qor qoplamisiz -7-8 °C sovuq ham xavfli. Uzoq kun o'simligi, tezpishar.
- Tuproqqa talabi: Shо‘rga va sho‘rhokka chidamli. U unumdor, g‘ovak, strukturali tuproqlarda yuqori hosil beradi. Tuproq muhiti рН 6-7 bo‘lishi arpa uchun maqbul.
- Navlari: Kitobda 'Afrosiyob', 'Pallidium', 'Temur', 'Marokand' kabi kuzgi arpa navlari haqida ma'lumot berilgan. Har bir navning xususiyatlari, hosildorligi va ekish muddatlari ko'rsatilgan.
- O'g'itlash: Kuzgi arpaga mineral o'g'itlar berish tavsiya etiladi. Sug'oriladigan yerlarda N120-150, P80-100, K40-60 kg o'g'it solish kerak. Lalmikorlikda N30, P40, K30 kg solish don hosilini oshiradi.
- Ekish muddatlari va usullari: Ekish muddatlari mintaqalarga qarab farqlanadi (Samarqand, Jizzax, Toshkent viloyatlari, Qoraqalpog'iston Respublikasi, Xorazm viloyati, janubiy viloyatlar). Ekish usullari: tor qatorlab, qatorlab, qatorlarni kesiştirib ekish. Ekish chuqurligi 4-6 sm.