Saddi Iskandariy dostoni

"Saddi Iskandariy" - Alisher Navoiyning adolatli hukmdor orzularini mujassamlashtirgan asar. Unda jahongirlik, ilm-ma'rifat, adolat kabi g'oyalar badiiy ifoda etilgan. Asar Iskandar obrazini mukammallashtirib, Navoiyning ijtimoiy-siyosiy qarashlarini aks ettiradi. "Xamsa"ning yakunlovchi qismi sifatida o'ziga xos tuzilishga ega.

Asosiy mavzular

Iskandar obrazi: Asarda Iskandar adolatli shoh, kufr va jaholatga qarshi kurashuvchi, dunyoni obod qilishga intiluvchi siymo sifatida tasvirlanadi. U ilm-ma'rifatga homiylik qiladi va adolatli hukm yuritadi.
Navoiyning ijtimoiy-siyosiy qarashlari: Asar Navoiyning davlat tuzumi, hukmdorning vazifalari, jamiyatning ma'naviy yuksalishi kabi masalalardagi qarashlarini aks ettiradi. Adolat, ilm-ma'rifat va xalq farovonligi Navoiy uchun muhim ahamiyatga ega.
Iskandarning janglari va sarguzashtlari: Asarda Iskandarning turli yurtlarga qilgan yurishlari, janglari va boshidan kechirgan sarguzashtlari tasvirlanadi. Bu lavhalar orqali insoniy fazilatlar, adolat va donolik kabi g'oyalar targ'ib qilinadi.
Tarixiy va badiiy uyg'unlik: Navoiy asarni yozishda tarixiy manbalarga tayangan bo'lsa-da, badiiy to'qimalar va o'z qarashlarini ham aks ettirgan. Asar tarixiy voqealarni badiiy talqin etishning yorqin namunasi hisoblanadi.