Fizika laboratoriya
Ushbu kitob "Fizika laboratoriyasi" fizika fanining amaliy qismiga bag'ishlangan bo'lib, unda mexanika, molekulyar fizika va elektr bo'limlariga oid laboratoriya ishlarini bajarish bo'yicha ko'rsatmalar berilgan. Kitob talabalarga mo'ljallangan bo'lib, nazariy bilimlarni amaliyotda mustahkamlashga yordam beradi. Har bir laboratoriya ishi uchun ishning maqsadi, kerakli asbob-uskunalar, nazariy tushuntirishlar va ishni bajarish tartibi keltirilgan.
Asosiy mavzular
- Qattiq jismning inersiya momentini aniqlash: Oberbek mayatnigi yordamida qattiq jismning inersiya momentini tajribada aniqlash usuli bayon etilgan. Nazariy asoslar, burchak tezlik, burchak tezlanish, kuch momenti va inersiya momenti tushunchalari tahlil qilingan.
- Yung modulini aniqlash: Sterjenning egilish usuli orqali materialning Yung modulini aniqlash usuli ko'rsatilgan. Elastiklik, deformatsiya, kuchlanish va nisbiy uzayish kabi tushunchalar yoritilgan.
- Havoda tovush tezligini aniqlash: Rezonans usuli yordamida havoda tovushning tarqalish tezligini aniqlash tajribasi bayon etilgan. To'lqinlar, ularning turlari, to'lqin uzunligi, chastota va rezonans hodisasi haqida ma'lumot berilgan.
- Erkin tushish tezlanishini aniqlash: Matematik mayatnik yordamida erkin tushish tezlanishini aniqlash usuli keltirilgan. Tebranma harakatlar, ularning xususiyatlari va matematik mayatnikning harakat qonuniyatlari tahlil qilingan.
- Suyuqlikning ichki ishqalanish koeffitsientini aniqlash: Stoks usuli bilan suyuqlikning ichki ishqalanish koeffitsientini aniqlash tajribasi bayon etilgan. Ichki ishqalanish, qovushoqlik, Stoks qonuni va suyuqliklarda harakatlanish qonuniyatlari haqida ma'lumot berilgan.
- Elektrostatik maydonni o'rganish: Turli shakldagi elektrodlar atrofida hosil bo'ladigan elektrostatik maydonni tajribada o'rganish usuli ko'rsatilgan. Elektr maydon, kuchlanganlik, potentsial va ekvipotentsial sirtlar tushunchalari yoritilgan.