Эволюцион таълимот
Ushbu kitob Oʻzbekiston Respublikasi Oliy va Oʻrta maxsus taʼlim vazirligi tomonidan tasdiqlangan "Evolyutsion taʼlimot" fanidan darslikdir. Darslikda evolyutsion taʼlimotning asosiy tushunchalari, prinsiplari, yoʻnalishlari, shakllari, omillari va ahamiyati keng yoritilgan. Shuningdek, organik olamning tarixiy rivojlanishi, hayotning kelib chiqishi va tabiatni muhofaza qilish masalalari ham oʻrin olgan.
Asosiy mavzular
- Evolyutsion taʼlimotning paydo boʻlish tarixi: Ushbu mavzu evolyutsion gʻoyalarning shakllanishi, qadimgi Sharq va Yunoniston mutafakkirlarining qarashlari, Oʻrta Osiyo olimlarining tabiatshunoslikka oid fikrlari, shuningdek, Uygʻonish davri va undan keyingi davrlarda fanning rivojlanishi bilan bogʻliq holda evolyutsion taʼlimotga zamin yaratgan omillarni oʻrganadi.
- Darvinning evolyutsion taʼlimoti: Ushbu mavzu Charlz Darvinning hayoti va ilmiy faoliyati, uning evolyutsion taʼlimotining asosiy gʻoyalari, tabiiy tanlanish, yashovchanlik uchun kurash, irsiyat va oʻzgaruvchanlik kabi tushunchalarni oʻz ichiga oladi. Shuningdek, Darvin taʼlimotiga qarshi boʻlgan oqimlar va ularning tanqidi ham koʻrib chiqiladi.
- Evolyutsion jarayonning genetik va ekologik asoslari: Ushbu mavzu mikroevolyutsiya, populyatsiyalar genetikasi, tabiiy tanlanishning shakllari, irsiy oʻzgaruvchanlik, genetik drift, adaptatsiya, izolyatsiya, turlararo munosabatlar va boshqa evolyutsion omillarni oʻrganadi.
- Organik olamning rivojlanish shakllari: Ushbu mavzu evolyutsiyaning yoʻnalishlari, divergentsiya, parallel evolutsiya, konvergent evolutsiya, filetik evolutsiya, адаптив радиация, ароморфоз, идиоадаптация, ценогенез va бошқа evolutsion tushunchalarni oʻz ichiga oladi.
- Evolyutsion taʼlimotning amaliy va nazariy ahamiyati: Ushbu mavzu evolyutsion taʼlimotning qishloq xoʻjaligi, tibbiyot, farmatsevtika, ekologiya va boshqa sohalardagi ahamiyatini, shuningdek, tabiatni muhofaza qilishdagi rolini ochib beradi.