Hayot faoliyati xavfsizligi

Ushbu kitob "Hayot Faoliyati Xavfsizligi" fanidan talabalarga mo'ljallangan darslik bo'lib, unda inson hayoti va faoliyatiga tahdid soluvchi omillar, xavfsizlikni ta'minlash usullari, favqulodda vaziyatlar va ulardan himoyalanish masalalari nazariy va amaliy jihatdan yoritilgan. Kitobda mehnat muhofazasi, yong'in xavfsizligi, radiatsion xavfsizlik, terrorizm va boshqa xavflar bo'yicha ma'lumotlar keltirilgan.

Asosiy mavzular

Hayot faoliyati xavfsizligining nazariy asoslari: Bu mavzuda hayot faoliyati xavfsizligi fanining maqsadi, vazifalari, asosiy tushunchalari, ta'riflari, ta'minlash asoslari va uslublari, faoliyatni turkumlarga ajratish kabi masalalar ko'rib chiqiladi. Inson va atrof-muhitning o'zaro ta'siri, xavf-xatarlar taksonomiyasi, tavakkal nazariyasi, xavflarni kvantifikatsiyalash va boshqarish usullari bayon etiladi.
Hayot faoliyat xavfsizligining huquqiy va tashkiliy asoslari: Bu mavzu mehnat muhofazasi qonunlari, ularning buzilganligi uchun javobgarlik turlari, O'zbekiston Respublikasida mehnat muhofazasini nazorat qiluvchi tashkilotlar, mehnat muhofazasiga doir tadbirlarni rejalashtirish va moliyalashtirish, yo'riqnomalar o'tkazish va bilimlarni tekshirish, jaroxat va kasbiy kasalliklar kabi masalalarni o'z ichiga oladi.
Ishlab chiqarish jarayonlari sanitariyasi va gigiyenasi: Bu mavzuda ishlab chiqarish sanitariyasi haqida tushuncha, uning vazifalari, ishlab chiqarish shovqini va titrashlarni xususiyatlari, ularni inson organizmiga ta'siri, zararli moddalar va nurlarning ta'siri, chang va uni organizmga ta'siri, elektr xavfsizligi asoslari kabi masalalarni qamrab oladi. Shuningdek, atrof-muhitning asosiy oqimlari, texnosferadagi asosiy oqimlar, ijtimoiy muhitdagi asosiy oqimlar yoritiladi.
Favqulodda holatlar haqida ma'lumot: Bu mavzu favqulodda holatlar haqida tushuncha, favqulodda holatlarning klassifikatsiyasi, favqulodda holatlarni oldindan bilish va bartaraf etish bo'yicha davlat sistemalari kabi masalalarni o'z ichiga oladi. Shuningdek, lokal, mahalliy, regional, milliy va global favqulodda holatlar turlari ko'rib chiqiladi.
Tabiiy ofatlar va ularning oqibatlari: Bu mavzuda geologik, meteorologik va biologik favqulodda holatlar, ularning sabablari, oqibatlari va ulardan himoyalanish choralari ko'rib chiqiladi. Yer qimirlashi, vulqon otilishi, sel, ko'chki, suv toshqini, bo'ron, dovul, girdob, yong'in, epidemiya va epizootiya kabi tabiiy ofatlarning xususiyatlari bayon etiladi.
Texnogen tusdagi ofatlar va ularning oqibatlari: Bu mavzuda texnogen xarakterdagi favqulodda holatlarning sodir bo'lishi, favqulodda holatlarda aholini himoyalash printsiplari va usullari, aholini xavfli joydan ko'chirish, favqulodda holatlar vaqtida hayot faoliyat xavfsizligini ta'minlash masalalari o'rganiladi.
Terrorizm va undan aholini muhofaza qilish: Bu mavzu terrorizm tushunchasi, mohiyati, uning salbiy illatlari, terrorizimni iqtisodiyot tarmoqlari va aholi uchun havfli hususiyatlari, xalqaro terrorizm va uning salbiy illatlari, xalqaro terrorizmga qarshi kurashda O`zbekistonning ishtiroki kabi masalalarni qamrab oladi.
Yong'in xavfsizligi asoslari: Bu mavzuda yong'in xavfsizligi asoslari, yong'inni o'chirish moddalari va ularning xossalari, yong'inga qarshi suv ta'minoti, yong'in xavfsizligi sitemasiga talablar, o't o'chirgichlar, o't o'chirish qurilmalari va mashinalari, yong'in muxofazasini tashkil etish va yong'inni o'chirish masalalari ko'rib chiqiladi.
Baxtsiz hodisalarda shikastlanganlarga birinchi yordam ko'rsatish: Bu mavzuda baxtsiz hodisalarda birinchi yordam ko'rsatish, jarohatlanganda va lat eganda birinchi yordam ko'rsatish, elektr tokidan jarohatlangan kishiga birinchi yordam ko'rsatish, ko'yganda va sovuq urganda birinchi yordam ko'rsatish, zaharlanganda birinchi yordam ko'rsatish masalalari yoritiladi.
Radioaktiv nurlanishlardan himoyalanish: Bu mavzuda radioaktiv nurlanishlardan himoyalanish, radioaktiv nurlanishlar va ularning xossalari, radioaktiv nurlarning organizmga ta'siri, radioaktiv nurlarni normalash, radioaktiv nurlardan himoyalanish tadbirlari, radioaktiv nurlarni o'lchash asboblari masalalari ko'rib chiqiladi.