Oliy o‘quv yurti talabalarida gemodinamikaning o‘ziga xos xususiyatlari
Ushbu kitob talaba yoshlarning yurak-qon tomir tizimi faoliyatini o'rganishga bag'ishlangan bo'lib, unda jismoniy rivojlanish ko'rsatkichlari, gemodinamik xususiyatlar va ularning o'zaro bog'liqligi tahlil qilingan. Kitobda talabalarning antropometrik va fiziometrik ko'rsatkichlari, shuningdek, ularning o'sish davridagi o'zgarishlari haqida ma'lumotlar keltirilgan. Tadqiqot natijalari yoshlarning salomatligini saqlash va mustahkamlashga qaratilgan amaliy tavsiyalar bilan yakunlangan.
Asosiy mavzular
- Talabalarning jismoniy rivojlanishi: Talabalarning bo'y uzunligi, tana vazni, ko'krak qafasi aylanasi va Ketle indeksi kabi antropometrik ko'rsatkichlari tahlil qilinadi. Bu ko'rsatkichlarning o'rtacha me'yoriy qiymatlarga mos kelishi, shuningdek, yoshga qarab o'zgarishi ko'rib chiqiladi.
- Talabalarning gemodinamik ko'rsatkichlari: Arterial qon bosimi (sistolik va diastolik), puls bosimi, yurak urish chastotasi va o'pkaning tiriklik sig'imi kabi fiziometrik ko'rsatkichlar o'rganiladi. Bu ko'rsatkichlarning me'yoriy qiymatlardan og'ishi va ularning yoshga bog'liqligi tahlil qilinadi.
- Yurak-qon tomir tizimining yoshga oid xususiyatlari: Bolalarning o'sish jarayonida qon tomirlarida kollagen tolalar miqdori ko'payishi, tomirlarning cho'ziluvchanligi kamayishi, kapillyarlarning shakli va o'lchamlari o'zgarishi, arterial qon bosimining yoshga bog'liq holda o'zgarishi.
- Gemodinamikaning asosiy jarayonlari: qonning harakati gemodinamika jarayonlari (suyuqliklarning bosimi va qonning uyurma harakati qon tomirlari devorining qarshiligi asosida yuzaga kelishi), qon tomir tizimida bosim kuchini yurak hosil qilishi, qonning oqim tezligi qon tomirlarining xilma-xilligi hamda tanadagi barcha tomirlarning umumiy yuzasiga bog'liq bo'lishi kabi masalalar.