Mehnat va unga haq to`lashning hisobini tashkil etish va yuritish
Ushbu kitobda O`zbekiston Respublikasi Oliy va O`rta Maxsus Ta`lim Vazirligi tomonidan tasdiqlangan Al-Xorazmiy nomidagi Urganch Davlat Universitetida Turizm va Iqtisodiyot fakulteti 301-KASB TA'LIMI (buxgalteriya hisobi va audit) guruhi talabasi tomonidan tayyorlangan Kurs ishi muhokama qilinadi. Kurs ishi, asosan, mehnat va unga haq to'lashning hisobini tashkil etish va yuritish mavzusiga bag'ishlangan bo'lib, mehnatga oid asosiy qonunlar, tartiblar, hisob-kitoblar va vazifalarni o'z ichiga oladi. Unda xodimlarning shaxsiy tarkibi, mehnatga haq to'lash shakllari, ijtimoiy sug'urta ajratmalari va ish haqi fondining ishlatilishini nazorat qilish kabi masalalar ko'rib chiqiladi.
Asosiy mavzular
- Mehnat va ish haqini hisobga olishning asosiy vazifalari: Mehnat va ish haqini hisobga olishning asosiy vazifalari, tashkil qilishning o'ziga xos xususiyatlari, hisobni tashkil qilish va boshqarishdagi roli, xodimlar tarkibi va ularning vazifalari.
- Mehnatga haq to'lash shakllari, tizimlari, fondi va uning tarkibi: Mehnatni normalash, tarif tizimi, ish haqi shakllari (ishbay, vaqtbay), tarif stavkalari va ularning qo'llanilishi, mehnatga haq to'lashning yagona tarif setkasi.
- Mehnat haqi hisobini hujjatlarda rasmiylashtirish: Shaxsiy tarkibni hisobga olish uchun hujjatlar (buyruqlar, shaxsiy varaqalar), ish vaqtini hisobga olish uchun tabel, ishbay ish haqi uchun naryadlar, marshrut varaqalari, rasmiylashtirish tartibi.
- Mehnatga haq to'lashning sintetik va analitik hisobi: Ish haqi hisoblash vedomosti, oyning birinchi yarmi uchun bo'nak, hisob-kitob usullari, schyotlar rejasida aks ettirish.
- Ish haqidan ajratma va to'lovlar hisobi: Daromad solig'i, pensiya fondiga ajratma, kasaba uyushmasiga ajratma, xodim tomonidan korxonaga yetkazilgan zararni qoplash, ijroiya hujjatlar bo'yicha ushlanmalar, alimentlar, kredit to'lovlari, hisobi va provodkalari.
- Mehnat ta'tili hamda kasallik varaqasi bo'yicha haq to'lash: Ta'til haqini hisoblash, kasallik varaqasi bo'yicha nafaqa to'lash, ijtimoiy sug'urta ajratmalari, ularning hisobidan qilinadigan xarajatlarni hisobga olish tartibi.
- Qo`shimcha va ustama mehnat haqlarini hisoblash tartibi: Bayram kunlari, tunda ishlash, ko`p smenali ish tartibi, bekor turish vaqtida haq hisoblash tartibi va hujjatlashtirish.
- Ish haqi fondining ishlatilishi ustidan nazoratni tashkil etish: Bank nazorati, korxona xodimlari nazorati, buxgalteriya xodimlari nazorati.