Основы проектирования и строительства транспортных тоннелей

Ushbu kitob, O'zbekiston Respublikasi Oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi tomonidan chop etilgan bo'lib, Toshkent avtomobil-yo'l instituti "Ko'priklar va transport tunnellari" kafedrasi tomonidan tayyorlangan. Kitob, "Transport tunnellari asoslari" fanidan ma'ruzalar to'plamini o'z ichiga oladi va tunnellarni loyihalashtirish, qurish asoslarini yoritadi. Kitob bakalavrlarni tayyorlash uchun mo'ljallangan.

Asosiy mavzular

Kon qazish ishlari elementlari va ularni o'tish usullari: Tog 'ishlarining asosiy turlari, ularning elementlari va qanday qilib yaratilishi tasvirlangan.
Tuproqni (jinslarni) mexanik vositalar bilan qazish: Tuproqni mexanik vositalar bilan qazishning asosiy usullari va ishlatiladigan uskunalar tasvirlangan.
Tuproqni burg'ulash-portlatish usuli bilan qazish: Portlatish usuli bilan tuproqni qazishning asosiy tamoyillari va ishlatiladigan materiallar tasvirlangan.
Jinslarni ortish va tashish: Qazib olingan jinslarni ortish va tashishning asosiy usullari yoritilgan.
Tunnellarni tog 'usulida qurish: Tog 'usuli yordamida tunnellarni qurishning asosiy bosqichlari va texnologiyalari tasvirlangan.
Kreplarning turlari. Kontur va ko'pburchak kreplar: Tunnellarni mustahkamlash uchun ishlatiladigan kreplarning turli xil dizaynlari va materiallari keltirilgan.
Monolit tunnel qoplamalarini qurish (o'rnatish): Monolit beton qoplamalarini qurish texnologiyasi va ishlatiladigan uskunalar yoritilgan.
Qalqon usulining mohiyati. Qalqonlarning tasnifi: Qalqon usuli bilan tunnellarni qurishning asosiy tamoyillari, qalqonlarning turlari va ularning qo'llanilishi tasvirlangan.
Qalqonlarni hisoblash asoslari: Qalqon konstruktsiyalarini hisoblash usullari va ularning mustahkamligini ta'minlash yoritilgan.
Qalqonni kiritish va qalqon usuli yordamida tunnel qoplamalarini o'rnatish: Qalqon usulida tunnel qoplamalarini o'rnatishning asosiy bosqichlari va texnologiyalari keltirilgan.
Tunnellarni ochiq usulda qurish: Ochiq usulda tunnellarni qurishning turli xil variantlari, afzalliklari va kamchiliklari keltirilgan.
Tunnel ishlarini tashkil etish: Tunnel qurilishini to'g'ri tashkil etish, ish jarayonlarini rejalashtirish va resurslarni boshqarish yoritilgan.
Tunnellarni ventilyatsiya qilishning maqsadlari va vazifalari: Tunnellarni ventilyatsiya qilish tizimlarining asosiy maqsadlari, vazifalari va turlari tasvirlangan.
Tunnellarning tabiiy va sun'iy ventilyatsiyasi: Tunnellarni ventilyatsiya qilishning tabiiy va sun'iy usullari, ularning afzalliklari va kamchiliklari taqqoslangan.
Tunnel qurilishida jinslarni sun'iy ravishda mustahkamlash: Jinslarning mustahkamligini oshirishning sun'iy usullari, ularning qo'llanilishi va samaradorligi yoritilgan.