Понятие, види и форми бюджетной отчетности
Ushbu kitobda byudjet hisobotining mohiyati, turlari va shakllari batafsil yoritilgan. Unda hisobotning buxgalteriya hisobi metodidagi ahamiyati, tashkilotning moliyaviy holati va faoliyat natijalari boʻyicha maʼlumotlar jamlangan. Hisobot turlari, ularning maqsadlari, tuzilish muddatlari va axborotni umumlashtirish darajasi boʻyicha tasniflanishi keltirilgan. Byudjet hisobotining sifat koʻrsatkichlari, jumladan tushunarlilik, moslik, ishonchlilik, solishtiruvchanlik va neytrallik kabi xususiyatlari batafsil tahlil qilingan.
Asosiy mavzular
- Byudjet hisobotining mohiyati va ahamiyati: Byudjet hisoboti bu tashkilot faoliyatini baholash, iqtisodiy tahlil qilish, rejalashtirish va prognozlash uchun zarur boʻlgan buxgalteriya hisobi koʻrsatkichlarining oʻzaro bogʻliq tizimidir. Hisobot tashkilotning maʼlum davrdagi faoliyati haqida maʼlumot beradi va buxgalteriya hisobi maʼlumotlari asosida tuziladi.
- Byudjet hisobotining turlari: Hisobot turlari maqsadiga (davlat, maxsus, ichki), tuzilish muddatiga (kunlik, oylik, choraklik, yillik) va axborotni umumlashtirish darajasiga (birlamchi, jamlanma) koʻra tasniflanadi. Har bir tur oʻziga xos maʼlumotlarni aks ettiradi va turli maqsadlar uchun ishlatiladi.
- Byudjet hisobotining sifat koʻrsatkichlari: Byudjet hisoboti tushunarli, mos, ishonchli, solishtiruvchan va neytral boʻlishi kerak. Tushunarlilik foydalanuvchilarning hisobotni tezda tushunishini taʼminlaydi. Moslik foydalanuvchilarning iqtisodiy qarorlariga taʼsir qiluvchi maʼlumotlarni oʻz ichiga oladi. Ishonchlilik xatolardan holi boʻlgan va foydalanuvchilar ishonishi mumkin boʻlgan maʼlumotlarni oʻz ichiga oladi. Solishtiruvchanlik turli davrlar va tashkilotlar oʻrtasida maʼlumotlarni taqqoslash imkonini beradi. Neytrallik barcha foydalanuvchilarning manfaatlarini qondiradigan maʼlumotlarni oʻz ichiga oladi.