Odam anatomiyasi va antropologiyasi asoslari
Ushbu kitob tibbiyot yo'nalishidagi talabalar uchun mo'ljallangan bo'lib, odam anatomiyasi va antropologiyasining asosiy tushunchalari, rivojlanish tarixi, tekshirish usullari, suyaklar, muskullar, ichki a'zolar, sezgi organlari va nerv sistemasi kabi mavzularni qamrab oladi. Qo'llanmada har bir tizimning tuzilishi, vazifasi va klinik ahamiyati batafsil yoritilgan.
Asosiy mavzular
- Odam anatomiyasi va antropologiyasiga kirish: Anatomiya fanining tarixi, rivojlanish bosqichlari, zamonaviy o'rganish usullari va odamning evolyutsion kelib chiqishi haqidagi ma'lumotlar keltirilgan.
- Skelet suyaklari va birikishlari: Suyaklarning tuzilishi, kimyoviy tarkibi, klassifikatsiyasi, suyaklanish jarayoni, gavda skeleti va uning qismlari (umurtqa pog'onasi, qovurg'alar, to'sh suyagi) batafsil yoritilgan.
- Qo'l suyaklari va birikishlari: Qo'l skeleti, yelka kamari, bilak va kaft suyaklarining tuzilishi va o'zaro birikish xususiyatlari bayon etilgan.
- Oyoq suyaklari va birikishlari: Oyoq skeleti, chanoq suyaklari, son, boldir va panja suyaklarining tuzilishi va o'zaro birikish xususiyatlari keltirilgan.
- Bosh skeleti. Kalla suyaklari: Kalla suyagining miya va yuz bo'limlari, ularning tarkibiga kiruvchi suyaklarning tuzilishi, choklar va boshqa birikish usullari tahlil qilingan.
- Kallaning yuz bo'limi suyaklari: Yuz skeletining suyaklari (yuqori va pastki jag', tanglay, burun, yonoq, ko'z yoshi, dimog' suyaklari) batafsil tavsiflangan.
- Muskullar sistemasi: Muskullarning umumiy tuzilishi, klassifikatsiyasi, vazifalari, gavda muskullari (orqa, ko'krak, qorin) va ularning xususiyatlari bayon etilgan.
- Bo'yin va bosh muskullari: Bo'yin muskullari (yuza, o'rta, chuqur guruhlar), bosh muskullari (mimika, chaynov) va ularning funksiyalari haqida ma'lumot berilgan.
- Qo'l va oyoq muskullari: Qo'l va oyoq muskullarining tuzilishi, joylashishi va harakatga keltiruvchi xususiyatlari yoritilgan.
- Ichki a'zolar: Hazm qilish organlari (og'iz bo'shlig'i, qizilo'ngach, me'da, ichaklar, jigar, me'da osti bezi)ning tuzilishi va joylashishi batafsil tasvirlangan.
- Siydik va tanosil organlari sistemasi: Buyraklar, siydik yo'llari, qovuq, erkak va ayol tanosil organlarining tuzilishi va funksiyalari bayon etilgan.
- Qon tomirlar sistemasi: Qon tomirlarining klassifikatsiyasi (arteriyalar, venalar, kapilyarlar), yurak tuzilishi, qon aylanish doiralari, limfa sistemasi va taloq haqida ma'lumotlar keltirilgan.
- Nerv sistemasi: Nerv sistemasining umumiy tuzilishi, markaziy va periferik nerv sistemasi, orqa miya, bosh miya va nervlarning tuzilishi va vazifalari yoritilgan.
- Sezgi a'zolari: Ko'rish, eshitish, hid bilish, ta'm bilish va teri sezgi a'zolarining tuzilishi, funksiyalari va analizatorlari haqida ma'lumot berilgan.
- Teri analizatorlari: Teri tuzilishi, terining hosilalari (soch, tirnoq, bezlar), hid bilish va ta'm bilish analizatorlarining tuzilishi va funksiyalari bayon etilgan.