Мелкий бес
Fyodor Sologubning "Mayda jin" romani provinsial Rossiya hayotining qorong'u va grotesk tasviridir. Roman bosh qahramoni Ardalion Borisovich Peredonov, o'qituvchi bo'lib ishlaydigan mayda-chuyda, g'alati va shubhali odam. U obro'siz, ochko'z va umidsiz, Peredonov nafrat va shubha bilan to'ldirilgan dunyoqarashga ega. Uning hayoti mayda bezovtaliklar, xiyonatlar va xayollarga tayanadi. Roman Peredonovning asta-sekin aqldan ozishi va uning atrofidagi dunyoning g'ayrioddiy va vahshiy tasviriga bag'ishlangan.
Asosiy mavzular
- Aqlsizlik: Roman bosh qahramoni Peredonovning aqlsizligi roman markazida turadi. Uning dunyoqarashi g'alati, noto'g'ri va xayoliy. Peredonovning xatti-harakatlari va fikrlari uning aqldan ozishini asta-sekin ko'rsatib beradi.
- Provinsial Rossiya: Roman Rossiyaning provinsial jamiyatining qorong'u va qashshoq tasvirini yaratadi. Provinsializmning muhiti odamlarning hayotini qamrab oladi va romanda qashshoqlik, qoloqlik va ma'naviy tanazzul bilan bog'liqdir.
- Nafrat: Peredonovning atrofidagi odamlarga bo'lgan nafrati roman uchun harakatlantiruvchi kuchdir. Bu nafrat uning xatti-harakatlarini va aqldan ozishini kuchaytiradi.
- Telbalik: Roman davomida Peredonovning telbaligi asta-sekin kuchayadi, bu esa uning xatti-harakatlarida g'alati, shafqatsiz namoyon bo'ladi.