Chizma geometriya va injenerlik grafikasi

Ushbu kitob chizma geometriya va injenerlik grafikasi fanining asosiy tushunchalari, usullari va qo'llanilish sohalarini o'rganishga bag'ishlangan. Unda proyeksiyalash usullari, nuqta, to'g'ri chiziq va tekisliklarning fazoviy geometriyasi, sirtlar va ularning kesishishi, yoyilma yasash kabi mavzular batafsil yoritilgan. Kitob oliy ta'lim muassasalari talabalari uchun mo'ljallangan bo'lib, chizma geometriya va grafikaga oid bilimlarini mustahkamlashga yordam beradi.

Asosiy mavzular

  • Proyeksiyalash usullari: Markaziy va parallel proyeksiyalash, ortogonal proyeksiyalash, aksonometrik proyeksiyalash, sonlar bilan belgilangan proyeksiyalash, perspektiv tasvirlash usullari haqida ma'lumot beriladi.
  • Nuqtaning oʻzaro perpendikular tekisliklardagi proyeksiyalari: Nuqtaning ikki va uchta oʻzaro perpendikular tekisliklardagi ortogonal proyeksiyalari, Monj usuli, fazoning choraklari va oktantlari kabi tushunchalar ko'rib chiqiladi.
  • Toʻgʻri chiziqning ortogonal proyeksiyalari: Toʻgʻri chiziq kesmasining proyeksiyalari, toʻgʻri chiziqni proyeksiyalar tekisliklariga nisbatan vaziyatlari, kesmaning haqiqiy uzunligi va ogʻish burchaklarini aniqlash usullari bayon etiladi.
  • Toʻgʻri chiziqning izlarini yasash: Toʻgʻri chiziqning tekisliklardagi izlari, kesmasini berilgan nisbatda boʻlish, ikki toʻgʻri chiziqning va to'g'ri burchakning proyeksiyalari, konkurent nuqtalar proyeksiyalari haqida ma'lumotlar keltirilgan.
  • Tekisliklarning chizmalarda berilishi: Tekislikning izlari, asosiy chiziqlari, proyeksiyalar tekisliklariga nisbatan vaziyatlari, tekislikni chizmada berish usullari ko'rsatilgan.
  • Ikki tekislikning va toʻgʻri chiziq bilan tekislikning oʻzaro vaziyatlari: Ikki tekislikning kesishuv chizigʻini yasash, toʻgʻri chiziq bilan tekislikning kesishuv nuqtasini aniqlash, tekislikka perpendikular toʻgʻri chiziqlar haqida ma'lumotlar beriladi.
  • Chizmani qayta tuzish usullari: Proyeksiyalar tekisliklarini almashtirish usuli, aylantirish usuli, tekislikni izlaridan biri atrofida aylantirish, jipslashtirish usuli kabi chizmani qayta tuzish usullari ko'rsatilgan.
  • Qirrali sirtlarni chizmada berilishi: Qirrali sirtlarning chizmada berilishi, koʻpyoqliklar, qirrali sirtlarni toʻgʻri chiziq va tekislik bilan kesishuvi va ularni yoyilmasi haqida ma'lumotlar berilgan.
  • Egri chiziqlar va sirtlarning hosil boʻlishi va chizmada berilishi: Egri chiziqlar, tekis va fazoviy egri chiziqlar, qonuniy va qonunsiz egri chiziqlar, aylananing proyeksiyalari, sirtlar tartibi, yoyiluvchi va yoyilmaydigan sirtlar ko'rib chiqilgan.
  • Sirtlarni tekislikka yoyish: Yoyiluvchi sirtlar, toʻgʻri prizma yoyilmasi, ogʻma prizma yoyilmasi, piramida yoyilmasi, toʻgʻri doiraviy silindr yoyilmasi, toʻgʻri va ogʻma konus yoyilmasi haqida ma'lumotlar keltirilgan.
  • Sirtlarning oʻzaro kesishishi: Kesishuvchi sirtlar, qirrali sirtlarning oʻzaro kesishuvi, qirrali va 2-tartibli sirtlarning kesishuvi. Kesuvchi tekisliklar usuli, kesuvchi sirtlar usuli haqida ma'lumotlar berilgan.
  • Sonlar bilan belgilangan proyeksiyalash (S.B.P.): Sonlar bilan belgilangan proyeksiyalarda nuqta, proyeksiya tekisligi, toʻgʻri chiziq proyeksiyalari, tekislikni berilishi, tekislikning asosiy chiziqlari, qiyalik masshtabi kabi tushunchalar ko'rib chiqilgan.