Шайтанат-4 боб

Tohir Malikning "Shaytanat" tetralogiyasining so'nggi qismi jamiyatdagi iliq munosabatlar, kelajakka umid, o'lim va hayot, adolat va zulm kabi mavzularni o'rganadi. Asadbekning hayotidagi burilishlar va qasos yo'li tasvirlangan.

Asosiy mavzular

• Adolat va Zulm: Asadbekning adolatni tiklashga urinishlari, afsuski, zulmga olib keladi. U o'z qonunlarini o'rnatib, o'ziga xos adolatni yaratishga harakat qiladi, ammo bu yo'lning oqibati fojiali. Kesakpolvon va Xongirey kabi personajlar orqali adolatning buzilishi ko'rsatiladi.
• Shaxsiy o'ch va Munosabatlar: Asadbekning qasos istagi yaqinlariga, do'stlariga va hatto o'g'illariga bo'lgan munosabatlarini ham o'zgartiradi. Uning yaqinlari uning qasos yo'liga qanday ta'sir qilishadi va bu ularning hayotiga qanday aks etadi?
• Hayot va O'lim: Kitobda Mahmudning, Zelixonning, Sho Rasulning va boshqa qahramonlarning o'limi tasvirlangan. Asadbek uchun o'lim azobdan qutulish bo'lsa, boshqalar uchun xatoga yo'l qo'ymaslik, tavba qilish, qasos olishga urinish bo'ladi.
• Manaviy inqiroz: Asadbekning ruhiy inqirozi, ustoziga xiyonati, farzandlari taqdiri, gunohlari uni yangi qarorlarga olib keladi. Zohid, Anvar kabi personajlar esa ushbu inqirozning qurbonlariga aylanadilar.
• Iymon va e'tiqod: Ko'plab qahramonlar Ollohga ishonishadi, ammo faqatgina diniy marosimlarni bajarish bilan cheklanishadi. Haqiqiy iymon nima ekani, uning mohiyati ularga noma'lum.