Baliqchilik asoslari
Ushbu kitob Oʻzbekistonda baliqchilik sohasini rivojlantirishga qaratilgan boʻlib, kasb-hunar kollejlari uchun moʻljallangan. Kitobda baliqlarning biologiyasi, anatomiyasi, oziqlantirish usullari, kasalliklari va ularning oldini olish, hovuzlarni tashkil etish va suvni tayyorlash kabi mavzular yoritilgan. Kitob baliqchilik sohasiga qiziquvchi shaxslar uchun qimmatli ma'lumotlar manbai bo'lishi mumkin.
Asosiy mavzular
- Baliqchilikning xalq xo‘jaligidagi ahamiyati: Baliqchilikning mamlakat iqtisodiyotida tutgan oʻrni, aholini oziq-ovqat bilan ta'minlashdagi roli, baliq mahsulotlarining tarkibi va foydali xususiyatlari yoritilgan.
- Baliqlarning kelib chiqishi va biologiyasi: Baliqlarning evolyutsion tarixi, turlari, yashash muhiti, koʻpayishi, oziqlanishi, yoshini aniqlash usullari, jinsiy dimorfizmi kabi jihatlari haqida ma'lumotlar keltirilgan.
- Baliqlarning anatomik va morfologik tuzilishi: Baliqlarning tana tuzilishi, skeleti, mushaklari, ichki organlari, sezgi organlari va nerv sistemasi batafsil tavsiflangan.
- Baliqlarning hayotiga ta'sir etuvchi abiotik omillar: Suvning fizik va kimyoviy xossalari, harorat, tuz, gazlar, oziqa zaxiralarining baliqlar hayotiga ta'siri koʻrib chiqilgan.
- O‘zbekistonda yetishtiriladigan karp baliqlarining turlari: O‘zbekistonda tarqalgan asosiy va qoʻshimcha karp baliqlarining turlari, ularning biologik xususiyatlari, oziqlanishi va iqtisodiy ahamiyati haqida ma'lumotlar berilgan.
- Baliqlarni oziqlantirish: Baliqlar uchun tabiiy va qoʻshimcha oziqa bazasi, oziqlantirish usullari, oziqa normallari va ratsionlariga oid ma'lumotlar keltirilgan.
- Hovuz baliqchiligida naslchilik ishi: Naslchilik ishining mohiyati, nasl suruvini shakllantirish, tanlash usullari, duragaylash va jinsiy yetilish davri kabi mavzular yoritilgan.
- Baliqlar ekologiyasi: Ekologiyaning asosiy tushunchalari, baliqlar galasi, migratsiyasi, suv muhitining baliqlarga ta'siri haqida ma'lumotlar berilgan.
- Hovuzlarni o‘g‘itlash: Organik va mineral oʻgʻitlardan foydalanish, oʻgʻitlash usullari, oʻgʻitlash me'yorlari va vaqtini aniqlash kabi masalalar koʻrib chiqilgan.
- Ona baliqlar to‘dasini shakllantirish va baliqlarni ko‘paytirish: Ona baliqlarni tanlash, saqlash, urchitishga tayyorlash va ikra olish kabi jarayonlar batafsil yoritilgan.
- Baliq chavoqlarini yetishtirish: Lichinkalarni oziqlantirish, suv sifatini nazorat qilish, zararkunandalarga qarshi kurashish va bir yozlik baliqlarni qishga tayyorlash kabi tadbirlar haqida ma'lumotlar berilgan.
- Baliq, ikra va lichinkalarini tashish: Tirik baliqlarni, ikra va lichinkalarni tashish usullari, transport vositalari va talablar haqida ma'lumotlar berilgan.
- Tovar (sotiladigan) baliqlarni yetishtirish: Hovuzni tayyorlash, baliqlarni ekish, oziqlantirish, kasalliklarning oldini olish va baliqlarni ovlash kabi jarayonlar batafsil yoritilgan.
- Baliqlarda uchraydigan kasalliklar: Baliqlarda uchraydigan infeksion va invazion kasalliklar, ularning etiologiyasi, epizootologiyasi, klinik belgilari, patologoanatomik oʻzgarishlari, tashxisi, davolash va oldini olish choralari haqida ma'lumotlar keltirilgan.
- Baliq dushmanlari: Baliqlarga zarar yetkazuvchi sutemizuvchilar, parrandalar va boshqa dushmanlar, ularga qarshi kurashish tadbirlari haqida ma'lumotlar berilgan.
- Baliqlarning mexanik shikastlanishi: Mexanik shikastlanishlar sabablari, klinik belgilari, tashxisi, oldini olish va davolash choralari haqida ma'lumotlar berilgan.