Инфекционно-воспалительные заболевания нервной системы. Менингиты и хронические церебральные лептоменингиты
Ushbu taqdimot nerv sistemasi infeksion-yallig'lanish kasalliklariga bag'ishlangan bo'lib, meningitlar, xronik serebral leptomeningitlar va xorioependimatitlarga to'xtalib o'tiladi. Taqdimot kasalliklarning tasnifi, etiologiyasi, patogenezi, klinikasi, kechishi va davolash usullarini qamrab oladi. Meningitning simptomlari, xususan, diffuz bosh og'rig'i, ko'ngil aynishi, qayt qilish, umumiy giperesteziya, ensa mushaklarining rigidligi, Kernig va Brudzinskiy simptomlari keltirilgan. Xorioependimatitning kelib chiqish sabablari, likvor dinamikasining buzilishi, klinik ko'rinishlari va tashxis usullari batafsil yoritilgan. Davolash usullari kasallikning turiga va bosqichiga qarab farqlanadi.
Asosiy mavzular
- Meningitlar: Meningitlar - nerv sistemasining yallig'lanish kasalliklari bo'lib, bosh miya pardalarining yallig'lanishi bilan kechadi. Etiologiyasi virusli, bakterial yoki zamburug'li bo'lishi mumkin. Simptomlari orasida bosh og'rig'i, tana haroratining ko'tarilishi, ensa mushaklarining rigidligi va nevrologik buzilishlar kuzatiladi.
- Xronik serebral leptomeningitlar: Xronik leptomeningitlar - bosh miya va orqa miya pardalarining uzoq muddatli yallig'lanishi bo'lib, turli xil sabablarga ko'ra kelib chiqishi mumkin. Kasallik sekin-asta rivojlanib, kognitiv funktsiyalarning buzilishi, bosh og'rig'i va boshqa nevrologik simptomlar bilan namoyon bo'ladi.
- Xorioependimatitlar: Xorioependimatitlar - miya qorinchalari devorlarining yallig'lanishi bo'lib, likvor ishlab chiqarish, aylanish va so'rilishining buzilishiga olib keladi. Kasallik gipertenzion-gidrosefal sindromlar va gipotenziyaga sabab bo'lishi mumkin.
- Xorioependimatitning tasnifi: Xorioependimatitlar etiologiyasiga (infeksion, allergik, travmatik) va likvor dinamikasining buzilishiga (okkluzion va neokkluzion) ko'ra tasniflanadi.
- Xorioependimatitning diagnostikasi: Xorioependimatitni tashxislashda klinik-nevrologik tekshiruvlar, likvor sistemasi tahlili (lyumbal punktsiya), ko'z tubini tekshirish, EEx, EEG, KT va MRT kabi usullar qo'llaniladi.
- Xorioependimatitning davolash: Davolash kasallikning turiga qarab etiologik, desensibilizatsiya, degidratatsion va rezorbsiya qiluvchi terapiyalarni o'z ichiga oladi. Gipertenzion sindromda diakarb va furosemid, gipotenziyada esa stimulyatorlar va mikrosirkulyatsiyani yaxshilovchi vositalar qo'llaniladi.