Xotira
Ushbu referat xotira, uning turlari, jarayonlari, fiziologik asoslari va individual farqlari haqida ma'lumot beradi. Referatda xotiraning ta'riflari, uning nerv tizimi bilan bog'liqligi, xotira turlari (harakat, emosional, obrazli, so'z-mantiq xotira), esda olib qolish va unutish jarayonlari, shuningdek xotiraning individual xususiyatlari va tasavvurlari tahlil qilinadi. Shuningdek, xotirani yaxshilash usullari ham ko'rsatilgan.
Asosiy mavzular
- Xotira haqida tushuncha: Xotira o'tmishdagi tajribalarni yodda saqlash va keyinchalik eslash jarayonidir. Xotira faoliyatida shaxsning g'oyaviy yo'nalishi muhim rol o'ynaydi. Xotira turlari va ularning ta'riflari keltirilgan.
- Xotiraning nerv fiziologik asoslari: Xotira nerv tizimining miya egiluvchanligi orqali amalga oshiriladi. Miya po'stlog'ida muvaqqat nerv aloqalari hosil bo'lishi xotira uchun muhimdir. Assotsiatsiyalar xotirada ma'lumotlarni bog'lashga yordam beradi. Turli assotsiatsiya turlari (o'xshashlik, qarama-qarshilik) tasvirlangan.
- Xotira turlari: Xotira turlari psixik faollikning xususiyatiga (harakat, emotsional, obrazli, so'z-mantiq), faoliyat maqsadlariga (ixtiyoriy, ixtiyorsiz) va esda saqlash muddatiga (qisqa, uzoq, operativ) qarab farqlanadi. Har bir xotira turining xususiyatlari keltirilgan.
- Xotira jarayonlari: Xotira jarayonlari esda qoldirish, esda saqlash, esga tushirish va unutishni o'z ichiga oladi. Esda qoldirish ixtiyoriy va ixtiyorsiz bo'lishi mumkin. Esga tushirishning turlari (tanish, eslash, bevosita, oraliq, ixtiyoriy, ixtiyorsiz) tasvirlangan. Unutish vaqtga bog'liq jarayon ekanligi ko'rsatilgan.
- Xotiraning individual farqlari: Xotira jarayonlarida individual farqlar esda qoldirish tezligi, aniqligi, mustahkamligi va esga tushirishga tayyorlikda namoyon bo'ladi. Xotiraning tiplari (ko'rgazmali-obrazli, so'z-mantiqiy, oraliq) va ularning xususiyatlari keltirilgan.
- Xotira tasavvurlari: Xotira tasavvurlari ilgari idrok qilingan narsalarning ongimizda qayta gavdalanishidir. Xotira va xayol tasavvurlarining farqi ko'rsatilgan. Tasavvurlarni paydo qilishda so'zning ahamiyati ta'kidlangan.