Меъморчилик

Kitob Oʻzbekiston Respublikasida qishloq va suv xoʻjaligi sohasidagi meʼmorchilikning tarixiy rivojlanishi, gidrotexnika inshootlarining qurilishi va loyihalashtirish asoslariga bagʻishlangan. Unda Oʻrta Osiyo hududidagi irrigatsiya tizimlari, suv omborlari, kanallar, koʻpriklar, toʻgʻonlar va boshqa inshootlarning qurilish tajribasi, ularning meʼmoriy xususiyatlari va konstruktiv yechimlari koʻrib chiqilgan. Kitob gidrotexnika qurilishi yoʻnalishida tahsil olayotgan talabalar uchun oʻquv qoʻllanma sifatida moʻljallangan.

Asosiy mavzular

• Oʻrta Osiyoda irrigatsiya-gidrotexnika inshootlarining qurilish tajribasi: Ushbu mavzu qadimda Oʻrta Osiyo hududida qurilgan chigʻirlar, korizlar, hovuzlar, suv boʻlgichlar, toʻgʻonlar va akveduklar kabi irrigatsiya inshootlarining tarixiy rivojlanishini oʻz ichiga oladi. Ularning konstruktiv xususiyatlari, qurilish texnologiyalari va ahamiyati koʻrib chiqiladi.
• Oʻrta Osiyo respublikalarida suv xoʻjaligi inshootlarining meʼmoriy yechimlari: Mavzu XIX asr oxiri va XX asr boshlarida Oʻzbekistondagi gidrotexnika inshootlarining meʼmoriy yechimlariga bagʻishlangan. 1930-1945 yillarda qurilgan kanallar va suv omborlari, suv olish inshootlari va gidrouzellar, toʻsish inshootlari, regulyatorlar, suv boʻlgichlar, sharsharaklar, tezoqar va suv tashlash inshootlarining meʼmoriy xususiyatlari tahlil qilinadi.
• Oʻrta Osiyo respublikalarida shaharlarni irrigatsiya va suv bilan taʼminlashning meʼmoriy ahamiyati: Ushbu mavzu shaharlarni irrigatsiya va suv bilan taʼminlashning meʼmoriy jihatlariga bagʻishlangan. Shaharlarni suv bilan taʼminlashda kanallar, ariqlar va hovuzlarning roli koʻrib chiqiladi. Shaharlarning obodonlashtirilishi va mikroiqlimini yaxshilashda suv inshootlarining ahamiyati taʼkidlanadi.
• Meʼmoriy qurilish loyihalash asoslari: Mavzu meʼmoriy qurilish loyihalashning asosiy tamoyillarini oʻz ichiga oladi. Binolarning turlari va ularga qoʻyiladigan talablar, meʼmoriy qurilish loyihasi va usullari, aholi yashash joylarini rejalashtirish va qurish, irrigatsiyaning shahar qurilishidagi oʻrni, uchastka va uning loyihasini tanlash, tomorqa uchastkasining loyihasini tanlash, turar-joy uyining loyihasini tanlash, hovli-joyli uylarning konstruksiyalari va detallari, asos va poydevorlar, yertoʻlalar, devorlar va pardevorlar, tomlar konstruksiyalari, pollar va zinapoyalar konstruksiyasi, obodonchilik va boshqa ishlar koʻrib chiqiladi.