Uliwma astronomiya
Kitob astronomiya fanining asosiy tushunchalari, asbob-uskunalari, vaqt o'lchash tizimlari, koordinatalar sistemasi va Quyosh va Oy tutilishlari kabi mavzularni qamrab oladi.
Asosiy mavzular
- Astronomiya fani va uning vazifalari: Astronomiya fan sifatida, uning predmeti, vazifalari va boshqa tabiiy fanlar bilan aloqasi ko'rib chiqiladi.
- Astronomiya bo'limlari: Astrometriya, astrofizika, yulduzlar astronomiyasi, kosmogoniya va kosmologiya kabi astronomiyaning asosiy bo'limlari tavsiflanadi.
- Astronomiyaning paydo bo'lish tarixi: Astronomiya fanining qadimgi davrlardan to hozirgi kungacha bo'lgan rivojlanish bosqichlari, olimlarning hissalari va asosiy kashfiyotlar yoritiladi.
- Sferik astronomiya asoslari: Yulduzlarning ko'rinish holatlari, osmon sferasi, uning asosiy nuqtalari, chiziqlari va aylanalari haqida ma'lumotlar beriladi.
- Quyosh, Oy va planetalarning ko'rinish harakatlari: Quyoshning yillik ko'rinish harakati, ekliptika va zodiak belgilari, shuningdek, Oy va planetalarning harakatlari tahlil qilinadi.
- Vaqt o'lchash asoslari: Yulduz va Quyosh vaqtlari, vaqt tenglamasi, vaqt hisobi tizimlari (mahalliy, mintaqaviy va dunyo vaqti) va kalendarlar haqida tushunchalar beriladi.
- Koordinatalar sistemalari: Gorizontal va ekvatorial koordinatalar sistemalari, ularning xususiyatlari va qo'llanilishi, shuningdek, koordinatalarni almashtirish usullari ko'rib chiqiladi.
- Astronomik refraktsiya: Astronomik refraktsiya hodisasi, uning sabablari va ta'siri, shuningdek, uni hisobga olish usullari bayon etiladi.
- Sutkalik parallaks: Sutkalik parallaks tushunchasi, uning kelib chiqishi va qiymati, shuningdek, masofalarni aniqlashda qo'llanilishi yoritiladi.
- Yoritkichlarning chiqish va botish momentlarini hisoblash: Yoritkichlarning chiqish va botish momentlarini hisoblash usullari, formulalar va ularni qo'llash tartibi ko'rsatiladi.